ولى گاهى به دانه‌هاى ديگر گياهان نيز گفته مى‌شود. [1]

[حِبال:]

«فَأَلْقَوْا حِبالَهُمْ»

«حِبال» جمع‌ «حبل» (بر وزن طبل) به معناى طناب است. [2]

[حَبْط:]

«فَأُولئِكَ حَبِطَتْ أَعْمَالُهُمْ»

«حَبْط» در اصل به گفته «راغب» در «مفردات» به معناى اين است كه چهارپايى از علف‌هاى نامناسب آن قدر بخورد كه شكمش باد كند و دستگاه گوارش او ضايع گردد و چون اين حالت سبب فساد غذا و بى اثر بودن آن مى‌گردد، اين واژه به معناى باطل و بى‌خاصيت شدن، به كار مى‌رود؛ لذا «معجم مقائيس اللغة» معناى آن را «بطلان» ذكر كرده است. چنين حيوانى بر اثر اين حالت ظاهراً چاق و چله به نظر مى‌رسد، ولى در باطن مريض و بيمار است. [3]

[حُبُك:]

«وَالسَّمآءِ ذاتِ الْحُبُكِ»

براى‌ «حُبُك» (بر وزن كتب) جمع‌ «حباك» (بر وزن كتاب)، در لغت معانى بسيارى براى آن گفته شده است، از جمله: راه‌ها و چين و شكن‌هايى كه بر اثر بادها روى رمل‌هاى بيابان، و يا صفحه آب، و يا ابرهاى آسمان پيدا مى‌شود. به موهاى «مجعد» نيز «حبك» گفته مى‌شود. گاه «حبك» را به معناى زيبايى و زينت تفسير كرده‌اند. و همچنين به معناى شكل موزون و مرتب.

و ريشه اصلى آن‌ «حَبْك» (بر وزن كبك)، به معناى بستن و محكم كردن است. به نظر مى‌رسد كه همه اين معانى به يك معنا باز مى‌گردد و آن چين و شكن‌هاى زيبايى است كه در ميان امواج، ابرهاى آسمان، رمل‌هاى بيابان و موهاى سر پيدا مى‌شود. و اما تطبيق اين معنا بر آسمان، يا به خاطر اشكال مختلف توده‌هاى ستارگان و صورت‌هاى فلكى (مجموعه‌هايى از ستارگان ثابت را كه شكل خاصى به خود گرفته، صورت فلكى مى‌نامند) است. يا به خاطر موج‌هاى جالبى است كه در ابرهاى آسمانى پيدا مى‌شود، و گاه به قدرى زيبا است كه مدت‌ها چشم‌هاى انسان را متوجّه خود مى‌سازد. و يا توده‌هاى عظيم كهكشان‌ها است كه همچون پيچ و خم‌هاى موهاى مجعد، بر صفحه آسمان ظاهر مى‌شود؛ مخصوصاً عكس‌هاى جالبى كه دانشمندان به وسيله تلسكوپ‌ها از اين‌

[1]. انعام، آيه 95 (ج 5، ص 442)؛ رحمن، آيه 12 (ج 23، ص 123)

[2]. شعراء، آيه 44 (ج 15، ص 251)

[3]. بقره، آيه 217 (ج 2، ص 139)؛ اعراف، آيه 147 (ج 6، ص 438)؛ هود، آيه 16 (ج 9، ص 66)