[جَنين:]

«وَ الْجَآنَّ خَلَقْنَاهُ»

«جَنين» از مادّه‌ «جنّ» به طفلى مى‌گويند كه در رحم مادر پوشانده شده. [1]

[جَوّ:]

«فِي‌ جَوِّ السَّمَاءِ»

«جَوّ» در لغت به معناى «هوا» است. [2]

[جَواب:]

«كَالْجَوابِ وَ قُدُورٍ»

«جَواب» جمع‌ «جابيه» از مادّه‌ «جَوْب» به معناى حوض آب است، و از اين تعبير استفاده مى‌شود كه ظرفهاى بسيار عظيم غذاخورى، كه هر كدام همچون حوضى بود براى سليمان عليه السلام، تهيه مى‌ديدند، تا گروه كثيرى بتوانند اطراف آن بنشينند و از آن غذا بخورند، و اگر فراموش نكرده باشيم، در زمانهاى كمى قديم نيز، بر سر سفره‌ها از مجمع‌هاى بزرگ براى خوردن غذا به صورت دسته‌جمعى استفاده مى‌شد، و در حقيقت سفره آنها، همان ظرف بزرگ بود، و مثل امروز ظرفهاى مستقل و جداى از يكديگر معمول نبود. [3]

[جَوار:]

«وَ مِنْ آياتِهِ الْجَوارِ»

«جَوار» جمع‌ «جاريه» توصيفى است براى «سفن» به معناى «كشتى‌ها» كه به خاطر اختصار در تقدير است، زيرا آنچه بيشتر مورد توجّه است، همين جريان و حركت كشتيهاست، به همين جهت، روى همين وصف تكيه شده است (دقت كنيد). و اين كه، «كنيز» را «جاريه» مى‌گويند، به خاطر حركت و كوشش او در انجام خدمات است، و نيز اگر به دختر جوان «جاريه» گفته مى‌شود به خاطر جريان نشاط جوانى در وجود او است. «جَوار» جمع‌ «جاريه» به معناى رونده سريع است. [4]

[جوارح:]

«مَا عَلَّمْتُمْ مِّنَ الْجَوارِحِ»

«جوارح» در اصل، از مادّه‌ «جرح» گرفته شده كه گاهى به معناى «كسب» و گاهى به معناى «زخم» است، و به همين دليل به حيوانات صياد، اعم از پرندگان و غير پرندگان «جارحه» گفته مى‌شود، كه جمع آن «جوارح» است.

يعنى حيوانى كه به صيد خود زخم وارد مى‌كند، و يا حيوانى كه براى صاحب خود كسب مى‌نمايد.

و اگر به اعضاى بدن جوارح گفته مى‌شود، به خاطر آن است كه انسان به وسيله آنها

[1]. حجر، آيه 27 (ج 11، ص 95)

[2]. نحل، آيه 79 (ج 11، ص 370)

[3]. سبأ، آيه 13 (ج 18، ص 53)

[4]. شورى‌، آيه 32 (ج 20، ص 475)؛ رحمن، آيه 24 (ج 23، ص 139)؛ تكوير، آيه 16 (ج 26، صفحه 199)