responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 127

[تَراقِى:]

«كَلَّا إِذا بَلَغَتِ التَّراقِيَ»

«تَراقِى» جمع‌ «ترقوه» به‌معناى استخوان‌هايى است كه گرداگرد گلو را گرفته است، و رسيدن جان به گلوگاه، كنايه از آخرين لحظات عمر است؛ زيرا هنگامى كه روح از بدن بيرون مى‌رود، اعضايى كه فاصله بيشترى از قلب دارند (مانند دست و پاها) زودتر از كار مى‌افتند، گويى روح تدريجاً خود را از بدن بر مى‌چيند تا به گلوگاه برسد. [1]

[تَرَبَّصْتُم:]

«تَرَبَّصْتُمْ وَ ارْتَبْتُمْ»

«تَرَبَّصْتُم» از مادّه‌ «تربّص» در اصل، به معناى انتظار كشيدن است، خواه انتظار بلا و مصيبت باشد، يا فراوانى و نعمت، و در اينجا بيشتر مناسب انتظار مرگ پيامبر صلى الله عليه و آله و برچيده شدن اسلام، يا انتظار كشيدن به معناى تعلل ورزيدن در توبه از گناه، و انجام هر گونه كار خير است. [2]

[ترتيل:]

«وَ رَتَّلْنَاهُ تَرْتيلًا»

«ترتيل» از مادّه‌ «رَتَل» (بر وزن قمر)، به معناى «منظم بودن و مرتب بودن» است، لذا كسى كه دندان‌هايش خوب و منظم و مرتب باشد، عرب به او «رتل الاسنان» مى‌گويد، روى اين جهت، ترتيل‌ به معناى پى در پى آوردن سخنان يا آيات روى نظام و حساب است.

بنابراين، جمله‌ «وَ رَتَّلْنَاهُ تَرْتِيْلًا» اشاره به اين واقعيت است كه آيات قرآن گرچه تدريجاً و در مدت 23 سال نازل شده است، اما اين نزول تدريجى، روى نظم و حساب و برنامه‌اى بوده، به گونه‌اى كه در افكار، رسوخ كند، و دل‌ها را مجذوب خود سازد. [3]

[تَرْجُونَ:]

«مَا لَكُمْ لاتَرْجُونَ للَّهِ وَقَاراً»

«تَرْجُونَ» از مادّه‌ «رجاء» به معناى اميد است كه گاه توأم با خوف مى‌باشد. [4]

[تُرْجِى:]

«تُرْجي‌ مَنْ تَشآءُ»

«تُرْجِى» از مادّه‌ «ارجاء» به معناى تأخير است. [5]

[تَرَدّى‌:]

«مَالُهُ إِذا تَرَدَّى»

«تَرَدّى‌» از مادّه‌ «ردائت» و «ردىّ» به معناى هلاكت است، و به معناى سقوط از بلندى كه مايه هلاكت شود نيز آمده است، بلكه،


[1]. قيامت، آيه 26 (ج 25، ص 311)

[2]. حديد، آيه 14 (ج 23، ص 347)

[3]. فرقان، آيه 32 (ج 15، ص 100)

[4]. نوح، آيه 13 (ج 25، ص 78)

[5]. احزاب، آيه 51 (ج 17، ص 413)

نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر    جلد : 1  صفحه : 127
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست