نام کتاب : لغات در تفسير نمونه نویسنده : مكارم شيرازى، ناصر جلد : 1 صفحه : 106
دست آوردن چيزى است، ولى غالباً به كوششهايى گفته مىشود كه براى غصب حق
ديگران است و لذا مفهوم آن غالباً با مفهوم ظلم و ستم مساوى است.
روشن است توصيف «بَغْى»، به «غَيْرِ
الْحَقّ» از قبيل توضيح و تأكيد روى معناى «بَغْى» است.
اما در ريشه اصلى لغوى آن «درخواست تجاوز و انحراف از خط ميانه، و تمايل به
افراط و تفريط» ذكر كردهاند؛ خواه به اين درخواست جامه عمل پوشيده شود يا نه.
ه در «كميّت» چيزى است و گاه در «كيفيت»؛ و به همين مناسبت غالباً به معناى
ظلم و ستم به كار مىرود. گاهى نيز به معناى هر گونه «طلب و تقاضا» هر چند امر خوب
و شايستهاى باشد، آمده است.
لذا «راغب» در «مفردات»، «بَغْى» را به دو شعبه تقسيم مىكند؛ «ممدوح» و
«مذموم» كه اولى، تجاوز از حد عدالت، و رسيدن به احسان و ايثار و تجاوز از واجبات
و رسيدن به مستحبات است؛ و دومى، تجاوز از حق و تمايل به باطل يا مشتبه است. [1]
[بُقْعَه:]
«فِي الْبُقْعَةِ
الْمُبارَكَةِ»
«بُقْعَه» به معناى قطعه زمينى است كه نسبت به اطرافش مشخص است. [2]
تعبير به «بُكْرَةً» (آغاز روز) به خاطر اين است كه «صَبَّحَهُم» معناى گستردهاى دارد كه تمام
صبح را در بر مىگيرد، در حالى كه منظور، آغاز صبح است. آيا اين ماجرا در آغاز
طلوع فجر بوده؟ يا آغاز طلوع آفتاب؟
دقيقاً معلوم نيست، ولى شايد تعبير «بُكْرَةً»، بيشتر مناسب آغاز طلوع آفتاب
باشد. [4]
«بَكَّه» در اصل از مادّه «بكّ» (بر وزن فك) به معناى «ازدحام و اجتماع» است؛ و اين كه به
خانه كعبه يا زمينى كه خانه كعبه در آن ساخته شده «بكّه» گفتهاند به خاطر ازدحام
و