و لا ضرار» در جريان قضيه سمرة بن جندب وارد شده است؛ از طرفى ظاهر بسيارى از روايات اين بود كه اين حديث به طور مستقل هم وارد شده؛ ولى انصاف اين است كه اين ظهور، ظهورى ابتدايى بوده كه با تأمل بيشتر زايل مى‌شود؛ زيرا در مورد اين روايت، احتمال تقطيع در حديث، جداً قوى است؛ و ما هنگام نقل اخبار به بعضى از مواردى كه تقطيع در آن معلوم بود، اشاره كرديم.

اين احتمال، به علاوه عدم اعتبار سندى رواياتى كه عبارت «لا ضرر و لا ضرار» را به طور مستقل نقل كرده بود، باعث مى‌شود كه ما نتوانيم به آن به عنوان حديثى مستقل اعتماد كنيم.

در مورد حديث شفعه، و حديث منع زيادى آب، كه از عقبة ابن خالد، روايت شده بود، اختلاف وجود دارد، به اين بيان كه ظاهر اين دو حديث مى‌رساند كه عبارت «لا ضرر و لا ضرار» در ادامه حكم پيامبر صلى الله عليه و آله در مورد شفعه، و منع زيادى آب، وارد شده، ولى بعضى از محققين‌ [1] در اين ظهور تشكيك كرده و اصرار دارند بر اين‌كه عبارت مزبور در ادامه آن جريان نيست، و از باب جمع بين دو حديث است كه راوى به مناسبت آن را در ذيل حكم پيامبر صلى الله عليه و آله در مورد شفعه و منع زيادى آب، آورده است. و تلاش زيادى‌

[1]. فتح اللَّه بن محمد جواد اصفهانى، شيخ الشريعه؛ در كتاب «قاعده لا ضرر»، ص 22