(تَماماً عَلَى الَّذِي أَحْسَنَ‌): در باره اين قسمت نيز وجوهى گفته‌اند: 1- ربيع و فراء گويند: يعنى تورات را بموسى داديم تا احسان او كامل شود و در آخرت به پاداش كامل برسد. 2- مجاهد گويد: يعنى تورات را به موسى داديم تا نعمت خود را بر نيكو كاران تمام كنيم‌[1]. 3- ابن زيد گويد: يعنى تورات را به موسى داديم تا احسان خود را بر پيامبران تمام كرده باشيم. 4- قتاده و حسن گويند: يعنى منظور ما از دادن تورات به موسى اين بود كه نعمت خود را در بهشت بر كسى كه در دنيا نيكى كرده است، تمام كنيم.

5- جبائى گويد: يعنى تورات را بموسى داديم تا نعمت نبوت و غير آن كه به موسى داده بوديم، كامل كنيم. 6- ابو مسلم گويد: اتصال بداستان ابراهيم دارد و منظور اين است كه: تورات را بموسى داديم تا نعمت خود را بر ابراهيم تمام كنيم و پاداش طاعات او را بدهيم.

ابراهيم از خداوند مسألت كرده بود كه براى او «زبان راستى» قرار دهد. (شعراء 84) در حقيقت تورات همان زبان صدقى بود كه خداوند، بدر خواست ابراهيم بوى عطا كرد.

كلمه «على» دلالت دارد كه خداوند چند برابر آنچه وى خواسته بود عطا كرده است.

نكته‌اى كه از(تَماماً عَلَى الَّذِي أَحْسَنَ) بدست مى‌آيد، اين است كه تورات از اول بصورت كامل و بدون نقص نازل شده است و اگر(عَلَى الَّذِي ...) را نمى‌آورد، دلالت مى‌كرد بر اينكه اول ناقص بوده، بعد كامل شده است.

(وَ تَفْصِيلًا لِكُلِّ شَيْ‌ءٍ وَ هُدىً وَ رَحْمَةً): علاوه بر آنچه گذشت، تورات تمام نيازمنديهاى مردم را بيان ميكرد و آنها را بدين حق و عدالت و توحيد و احكام دينى رهنمون مى‌شد و بخاطر وعده‌ها و وعيدها و امر و نهى‌ها براى آنها رحمتى بود.

(لَعَلَّهُمْ بِلِقاءِ رَبِّهِمْ يُؤْمِنُونَ‌): تا آنها بملاقات پروردگار، يعنى پاداش او ايمان آورند. علت اينكه: پاداش خدا را ملاقات او ناميده، اهميت آن است. بعلاوه، إيجاز

[1]- گفته‌اند: در قرائت عبد اللَّه« تماماً على الذى احسنوا» آمده و اين مؤيد قول مجاهد است. بخصوص كه در ادبيات عرب گاهى نون« الذين» حذف ميشود. شاعر گويد: