بيان آيه 109- 110

قرائت‌

انها: ابن كثير و بصريان و ابو بكر از عاصم و نصير از كسايى و خلف به كسر همزه و ديگران بفتح همزه قرائت كرده‌اند.

ابو على گويد: «ما» كلمه استفهام و فاعل «يشعر» ضميرى است كه به «ما» برميگردد. كسانى كه «انها» را به كسر خوانده‌اند بنا بر استيناف است و كسانى كه بفتح خوانده‌اند بنا بر اين است كه «يشعركم» به معناى «يدريكم» باشد كه هم بحرف جر متعدى ميشود و هم بدون جر. در صورت دوم «انها» محلا منصوب و در صورت اول يا محلا مجرور يا منصوب است. در هر صورت، طبق اين قرائت، آيه را دو جور مى‌توان معنى كرد: 1- «ان» به معناى «لعل» است. چنان كه شاعر گويد:

يعنى: آيا آنچه كه ترا فهمانيده است، سرزنش كنم؟ شايد مرگ من همين امروز فرا رسد يا بامداد فردا.

بنا بر اين، يعنى چه چيز شما را مى‌فهماند؟ شايد وقتى بيايد ايمان نياورند.

چنان كه مى‌بينيم در قرآن كريم «لعل» بعد از علم آمده است. مثل:(وَ ما يُدْرِيكَ لَعَلَّهُ يَزَّكَّى) (عبس 3) 2- اينكه «لا» زايد باشد. يعنى: چه شما را مى‌فهماند كه وقتى بيايد، ايمان مى‌آورند؟ در شعر زير ممكن است «لا» را زايد و غير زايد دانست‌

يعنى: او جوانمردى است كه از بخل امتناع مى‌كند و بيدرنگ پاسخ مثبت مى‌دهد و قاتل خود را محروم نميكند. در اين شعر اگر «البخل» را نصب بخوانيم‌