نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 57
هدى: مبتداى مؤخر. خبر آن «فيه» است.
نور: عطف بر «هدى» و هدى: در محل نصب و عطف بر «مصدقا» و موعظة: عطف
بر «هدى» يعنى «و هادياً و واعظاً»
مقصود
قبلا درباره يهود، سخن گفت، اكنون درباره مسيحيان سخن مىگويد:
(وَ قَفَّيْنا عَلى آثارِهِمْ):
اكثر مفسران گويند: يعنى بدنبال آثار پيامبرانى كه اسلام آورده بودند، عيسى را
آورديم. على بن عيسى و بلخى نيز همين معنى را برگزيدهاند.
جبايى گويد: يعنى عيسى را بدنبال كسانى آورديم كه حكم گذشته را بر
آنها واجب كرده بوديم. لكن معناى اول، از لحاظ عربيت، بهتر و از لحاظ معنى واضحتر
است.
(بِعِيسَى ابْنِ مَرْيَمَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ
التَّوْراةِ): عيسى را به پيامبرى برگزيديم، در حالى كه به تورات موسى تصديق و
ايمان داشت. علت اينكه كتاب تورات را- كه قبلا نازل شده بود- به(لِما بَيْنَ يَدَيْهِ) (يعنى پيش رويش)
تعبير كرده، اين است كه:
معمولا چيزى كه بعد آيد، گويند: پشت سرش آمد. پس اگر چيزى قبلا آمد،
گويند:
پيش رويش آمد.
(وَ آتَيْناهُ الْإِنْجِيلَ): و بر او كتابى بنام
انجيل نازل كرديم( فِيهِ هُدىً وَ نُورٌ): در اين كتاب، بيانات و
دلايلى براى احكام وجود دارد و نورى كه وسيله هدايت مردم از سرگردانى باشد.
(وَ مُصَدِّقاً لِما بَيْنَ يَدَيْهِ مِنَ التَّوْراةِ): اين كتاب، تورات را تصديق مىكرد، زيرا در آن نوشته شده بود كه:
تورات، حق است. برخى گويند: يعنى انجيل، دستور مىداد كه بايد بر طبق احكام تورات،
عمل كرد و مىگفت: تورات، نسخ نشده است. برخى گويند: مقصود اين است كه انجيل، آن
چنان كه در تورات، وصف شده است، نازل شده.
(وَ هُدىً): و هدايت كننده و راهبر
است.
(وَ مَوْعِظَةً): و پند دهنده است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 57