نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 245
مىفرمود:
«بسم اللَّه ادفيك و اللَّه يشفيك من كل داء هو فيك من كل عين عاين
و نفس نافس و حسد حاسد)
يعنى ترا بنام خداوند، محافظت مىكنم. خداوند ترا از هر چشم بد و حسد
هر حسودى شفا مىبخشد. شاعر گويد:
يتقى اهلها النفوس عليها
فعلى نحرها الرقى و التميم
يعنى: خود را از چشمهاى بد حفظ مىكنند و بر گردن آنها دعاهاى لازم،
آويخته است.
ديگرى گويد:
و اذا نموا صعدا فليس عليهم
منا الخيال و لا النفوس الحسد
يعنى: هر گاه رشد كنند، چشمهاى بد حاسدان متوجه آنها نيستند.
5- غيب. مثل «لا اعلم نفس فلان» يعنى غيب و باطن او را نميدانم معناى
آخر، با آيه مناسب است. برخى گفتهاند: نفس بمعناى عقوبت هم ميايد و به آيه(وَ يُحَذِّرُكُمُ اللَّهُ نَفْسَهُ)
(آل عمران 28: خدا شما را از كيفر خود ميترساند) رقيب: حافظ «رقيب القوم» يعنى
نگهبان قوم.
شهيد: شاهد. ممكن است به معناى عليم (دانا) باشد.
اعراب
اذ: حقيقت اين كلمه، ظرف زمان گذشته است و در اينجا عطف است به سابق،
بدينترتيب:(يَوْمَ يَجْمَعُ اللَّهُ الرُّسُلَ ...) و
ذلك اذ يقول يا عيسى ...» برخى گفتهاند: اين مطلب را خداوند هنگامى به عيسى گفت،
كه او را به آسمان برد. بنا بر اين مربوط به گذشته است نه قيامت. سدى و بلخى چنين
گفتهاند. لكن معناى اول صحيحتر است، زيرا بدنبال آن(يَوْمُ يَنْفَعُ الصَّادِقِينَ صِدْقُهُمْ)
(آيه 119) آمده و پيداست كه منظور روز قيامت. علت اينكه به جاى فعل مستقبل، فعل
ماضى بكار رفته: تحقق وقوع آن است. مثل(وَ نادى
أَصْحابُ الْجَنَّةِ أَصْحابَ النَّارِ) (اعراف 44: اهل
بهشت، دوزخيان را ندا مىكنند) و مثل:(وَ لَوْ تَرى إِذْ
فَزِعُوا فَلا فَوْتَ)
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 245