بيان آيه 116- 117- 118

لغت‌

نفس: اين كلمه داراى معانى مختلفى است:

1- نفس انسان و حيوان، اين همان چيزى است كه هر گاه از بدن جدا ميشود، موجب مرگ خواهد شد. مثل‌(كُلُّ نَفْسٍ ذائِقَةُ الْمَوْتِ) (آل عمران 185: هر نفسى چشنده مرگ است) 2- ذات و حقيقت شيئى. مثل «فعل ذلك فلان نفسه» (اينكار را فلان، خودش انجام داد- اين كلمه همان است كه در فارسى به «خود» تعبير ميشود) 3- اراده: شاعر گويد:

يعنى: مرا دو اراده است: يكى آنكه مى‌گويد: ابن بجدل را بياور كه از هر سختى آسوده ميشوى، ديگرى مى‌گويد: شتاب كن و مثل كسى كه خضاب كرده، قادر بحركت نيست، نباش.

ديگرى گويد:

يعنى: دوستم را به عجله وادار نمى‌كنم، تا دو نفس خود را، چنان كه گمان مى‌كرد، مكلف سازد. او در ميان دو نفس است: يكى آن كه او را ببخشش و نيكى وادار مى‌كند، ديگر آن كه او را به بخل و تنگچشمى.

4- چشم بد. در روايت است كه پيامبر هنگامى كه براى مريضى دعا ميكرد،