شير و بول شتران استفاده كردند و حالشان بهتر شد، به شبانان حمله ور شدند و شتران بيغما بردند و از اسلام مرتد شدند. پيامبر آنها را گرفت. دست و پايشان را بريد و چشمشان را بيرون آورد. اكثر مفسران گويند: آيه درباره راهزنان نازل شده است.

عموم فقها همين نظر را برگزيده‌اند.

مقصود

در آيه پيش خداوند به مسأله آدمكشى اشاره كرد، بدنبال آن درباره راهزنان و حكم ايشان فرمود:

(- إِنَّما جَزاءُ الَّذِينَ يُحارِبُونَ اللَّهَ:) كسانى كه با اولياى خدا مى‌جنگند. نظير(إِنَّ الَّذِينَ يُؤْذُونَ اللَّهَ) (احزاب 57: آنان كه دوستان خدا را مى‌آزارند.)( وَ رَسُولَهُ‌): و با رسول خدا جنگ ميكنند.

(وَ يَسْعَوْنَ فِي الْأَرْضِ فَساداً:) و در روى زمين فساد ميكنند. از اهل بيت روايت است كه: «محارب» كسى است كه سلاح بردارد و در شهر يا خارج شهر، در راه‌ها ايجاد ناامنى كند، زيرا دزد مسلح، چه در شهر باشد و چه در غير شهر، تفاوتى ندارد.

مذهب شافعى و اوزاعى و مالك، نيز همين است: ابو حنيفه و اصحابش گويند: «محارب» كسى است كه: در بيرون شهر راهزنى كند. از عطاء خراسانى نيز همين طور روايت شده است.

زجاج گويد: مقصود اين است كه جزاى آنهايى كه با خدا و رسول بجنگند و در زمين فساد كنند، فقط همين است كه خدا فرمود: زيرا هر گاه كسى بگويد:

جزاى تو دينارى است، ممكن است چيز ديگرى هم باشد و هر گاه بگويد: جزاى تو تنها دينارى است، يعنى غير از دينار چيز ديگرى نيست.

(أَنْ يُقَتَّلُوا أَوْ يُصَلَّبُوا أَوْ تُقَطَّعَ أَيْدِيهِمْ وَ أَرْجُلُهُمْ‌): تنها جزاى آنان، كشتن يا بدار آويختن يا بريدن دستها و پاهاست. امام باقر ع و امام صادق ع مى‌فرمايند: جزاى محارب، باندازه استحقاق اوست. اگر آدمكشى كرده، بايد كشته شود. اگر علاوه بر اين مال مردم را هم برده، بايد كشته و بدار آويخته شود و اگر تنها مال مردم را