اعراب‌

لتجدن: لام قسم. نون براى فرق گذاشتن ميان حال و آينده است.

عداوة: تميز نسبت.

(يَقُولُونَ رَبَّنا): در محل نصب و حال يعنى: «قائلين ربنا»( لا نُؤْمِنُ بِاللَّهِ‌): حال. يعنى: «اى شيئى لنا تاركين الايمان ...»( مِنَ الْحَقِ‌): «من» براى بيان است يعنى «الجائى لنا الذى هو الحق» برخى گفته‌اند: براى تبعيض است.

شأن نزول و داستان‌

اين آيات، درباره نجاشى و اصحابش نازل شد.

مفسران گويند:

- قريش تصميم گرفتند كه مسلمانان را در فشار گذارند. از اين رو قرار بر اين شد كه هر قبيله‌اى افراد مسلمان خود را مورد آزار و شكنجه قرار دهد. اين برنامه، با كمال خشونت آغاز شد. گروهى از مسلمانان گرفتار شدند و گروهى از خطر رستند.

خداوند پيامبر را بوسيله عمويش ابو طالب، حفظ كرد. هنگامى كه پيامبر احساس كرد كه مسلمانان در فشار هستند و هنوز بجهاد مأمور نشده است، آنها را مامور كرد كه به سرزمين حبشه روند. فرمود:

- در آنجا پادشاهى صالح است كه ستمش به كسى نمى‌رسد و در قلمرو او كسى را يارى ستمگرى نيست. به آنجا برويد، تا خداوند فرجى كند.

مقصود پيامبر از «پادشاه صالح» نجاشى است كه نامش «اصحمه» يعنى «عطيه» بود. نجاشى لقب پادشاهان حبشه بود مثل «خسرو» براى ساسانيان و قيصر براى امپراطوران رومى و تبّع براى پادشاهان يمن.

بر طبق اين دستور يازده مرد و چهار زن مسلمان، مخفيانه، رهسپار حبشه شدند عثمان و همسرش رقيه دختر پيامبر، زبير بن عوام، عبد اله بن مسعود، عبد الرحمن بن عوف، ابو حذيفه بن عتبه و همسرش سهله، سهل بن عمرو، مصعب بن عمير، ابو سلمه و