نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 117
فقط فرستاده خداست) و همچنين در آيه مورد
بحث.
ارسل: فعلى است كه بدو مفعول احتياج دارد لكن مفعول دوم آن بواسطه
حرف جر است مثل:(إِنَّا أَرْسَلْنا نُوحاً إِلى قَوْمِهِ)
(نوح 1) گاهى بيكى از آن دو، اكتفاء ميشود.
يعصمك: نگه مىدارد تو را. اين فعل از «عصمت» به معناى منع است.
مقصود
خداوند در اين آيه، پيامبر خود را امر به تبليغ مىكند و او را وعده
مىدهد كه از شر دشمنان محافظتش مىكند.
(يا أَيُّهَا الرَّسُولُ): خطابى است به منظور
تجليل مقام نبوت.
(بَلِّغْ ما أُنْزِلَ إِلَيْكَ مِنْ رَبِّكَ وَ إِنْ لَمْ تَفْعَلْ
فَما بَلَّغْتَ رِسالَتَهُ): مفسران قرآن مجيد، در باره
اين آيه زياد گفتگو كردهاند. حسن گويد:
خداوند متعال پيامبر را به رسالتى مبعوث كرده بود، كه خود را در
برابر آن ناتوان مىديد و از قريش بيمناك بود، بوسيله اين آيه، ترس و بيم او را
زايل كرد. عايشه گويد:
اين آيه، تو هم اينكه پيامبر بخاطر تقيه، قسمتى از وحى خدا را كتمان
كرده است، بر طرف مىكند. حرفهاى ديگرى هم زدهاند.
عياشى در تفسير خود- با واسطههايى- از ابن عباس و جابر بن عبد
اللَّه، روايت كرده است كه: خداوند پيامبر را مأمور كرده بود كه على را به خلافت،
نصب كند. لكن بيم داشت كه بگويند: پسر عموى خود را برگزيده و او را مورد انتقاد
قرار دهند.
از اينرو اين آيه را بر پيامبر نازل فرمود او در روز غدير خم، على را
برهبرى مسلمين منصوب كرد.
عين اين خبر را سيد ابو الحمد در كتاب «شواهد التنزيل بقواعد التفضيل
و التاويل»- به چند واسطه- نقل كرده است. همچنين- با واسطههايى- از ابن- عباس نقل
كرده است كه: اين آيه درباره على 7 نازل گرديد. به همين جهت، پيامبر على
را برگرفت و فرمود:
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 7 صفحه : 117