نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 272
اعراب
(فَاذْهَبْ أَنْتَ وَ رَبُّكَ):
ضمير را منفصل آورده، تا ضمير مستتر را تاكيد كند و عطف بر آن صحيح باشد، زيرا عطف
اسم ظاهر بر ضمير مستتر و متصل بدون تاكيد آن، قبيح است، درست مثل اين است كه اسمى
به فعلى عطف شود. بايد دانست كه صحيح نيست، گفته شود: ضمير فعل ظاهر شده است، زيرا
در اين صورت فعل «اذهب» خالى از ضمير مىشود و اين جايز نيست.
(ادْخُلُوا عَلَيْهِمُ الْبابَ فَإِذا دَخَلْتُمُوهُ فَإِنَّكُمْ
غالِبُونَ): آن دو تن به بنى اسرائيل چنين گفتند:
- شما داخل دروازه شهر جباران شويد، كه بر آنها غالب خواهيد شد.
آنان، اين مطلب را از بيانات موسى- كه آنها را بكمك خداوند دلگرم
كرده بود- فهميده بودند. برخى گفتهاند: آن دو، فهميدند كه خداوند رعب بنى اسرائيل
را در دل جباران افكنده است، بنا بر اين فهميدند كه اگر قدم بدروازه شهر گذارند،
پيروز خواهند شد.
(وَ عَلَى اللَّهِ فَتَوَكَّلُوا): و
بخداوند كه شما را بر جباران نصرت مىبخشد توكل كنيد.
(إِنْ كُنْتُمْ مُؤْمِنِينَ): اگر بخدا و
وعدههاى پيامبرش ايمان داريد. سپس سخنانى كه قوم، در پاسخ موسى گفته بودند؟ بيان
مىكند:
-( قالُوا يا مُوسى إِنَّا لَنْ نَدْخُلَها):
گفتند اى موسى ما هرگز داخل آن شهر نخواهيم شد.
(أَبَداً ما دامُوا فِيها): مادامى كه جباران
در آن شهر ساكن باشند. اين جمله را باين جهت گفتند كه، آنها از درشتى اندام جباران
و قدرت ايشان ترسيده بودند و به وعده خداوند، اعتماد نداشتند.
(فَاذْهَبْ أَنْتَ وَ رَبُّكَ فَقاتِلا):
اى موسى، تو و خدايت برويد و با جباران بجنگيد.
(إِنَّا هاهُنا قاعِدُونَ): ما در اينجا هستيم،
تا وقتى كه بر آنها پيروز گردى و بسوى ما باز گردى. در آن وقت ما داخل شهر
مىشويم.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 272