نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 209
مىفرمايد:
(يَسْئَلُونَكَ ما ذا أُحِلَّ لَهُمْ).
از تو مىپرسند كه چه چيز براى آنها حلال است؟ يعنى مىخواهند در مورد شكارها و
ذبيحهها حلال و حرام را از يكديگر تشخيص دهند(
قُلْ أُحِلَّ لَكُمُ الطَّيِّباتُ): بگو از خوردنيها و
ذبيحهها و شكار، چيزهايى كه پاكيزهاند، براى شما حلالند و خداوند به شما اذن
داده است كه از آنها بخوريد و بهرهمند شويد اين معنى از ابو على جبايى و ابو مسلم
است.
برخى گفتهاند: مقصود هر چيزى است كه در كتاب و سنت، حكم به حرمت آن
نشده باشد. اين معنى بهتر است زيرا وارد شده است كه هر چيزى براى انسان حلال است،
مگر اينكه از جانب شرع، تحريم شده باشد.
بلخى گويد: طيبات، چيزهاى لذتبخش است.
(وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ):
همچنين شكارى كه بوسيله حيوانات تعليم يافته، اعم از مرغ و سگ و حيوانات شكار
ديگر، فراهم آيد، حلال است. اين عبارت به تقدير مضاف است كه بقرينه(مِمَّا أَمْسَكْنَ عَلَيْكُمْ)
حذف شده بخصوص كه در پاسخ سؤال از شكار است.
«ابن عمرو و ضحاك و سدى گويند: منظور از جوارح، سگها است: از ائمه ما
نيز روايت شده است كه: همان سگهاى تعليم يافته است كه وقتى صاحبانشان به آنها
مىرسند، شكار جان سپرده است و خداوند فرموده است: از آنچه شكار مىكنند، بخوريد.
على بن ابراهيم، در تفسير خود از امام صادق ع نقل كرده است كه: ابو
بكر حضرمى از امام صادق ع در باره شكار بازها و ديگر مرغان شكارى و يوز پلنگ و
سگان پرسش بعمل آورد، فرمود: جز آنچه تذكيه كردهايد يا سگها شكار كردهاند،
مخوريد، پرسيد: اگر سگ او را كشته باشد؟ فرمود: بخوريد، زيرا خداوند متعال مىفرمايد:(وَ ما عَلَّمْتُمْ مِنَ الْجَوارِحِ مُكَلِّبِينَ ...) سپس فرمود: تمام حيوانات درنده، شكار را براى خود صيد مىكنند. و
فرمود: هر گاه سگ تعليم يافته را مىفرستيد:
نام خدا را ذكر كنيد كه همين، سر بريدن حيوانى است كه شكار مىشود.
ذكر نام خدا
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 6 صفحه : 209