responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 6  صفحه : 176

(فَإِنْ كانَتَا اثْنَتَيْنِ‌): اگر ميت، داراى دو خواهر باشد، خواه ميت مرد باشد يا زن، البته به شرطى كه داراى پدر و مادر و اولاد نباشد.

(فَلَهُمَا الثُّلُثانِ مِمَّا تَرَكَ‌): براى آن دو خواهر، 3/ 2 مال است. (باقى را هم بالقرابة بآنها رد مى‌كنند زيرا تعصيب باطل است)( وَ إِنْ كانُوا إِخْوَةً رِجالًا وَ نِساءً): اگر ميت، فقط داراى چند خواهر و برادر پدر و مادرى يا پدرى باشد.

(فَلِلذَّكَرِ مِثْلُ حَظِّ الْأُنْثَيَيْنِ‌): سهم برادر دو برابر سهم خواهر است.

دلالت آيه‌

جمله‌(إِنِ امْرُؤٌ هَلَكَ لَيْسَ لَهُ وَلَدٌ وَ لَهُ أُخْتٌ فَلَها نِصْفُ ما تَرَكَ وَ هُوَ يَرِثُها إِنْ لَمْ يَكُنْ لَها وَلَدٌ) دلالت دارد بر اينكه برادر يا خواهر با بودن دختر ارث نمى‌برند، زيرا خداوند متعال، شرط ارث بردن خواهر و برادر را نبودن «ولد» دانسته است.

بديهى است كه كلمه «ولد» هم شامل پسر مى‌شود و هم شامل دختر و همه اهل لغت بر بر آن اتفاق دارند.

روايتى نقل كرده‌اند كه: «خواهران و برادران با دختران، عصبه‌اند» (يعنى بايد ما زاد بر سهم يك دختر كه 2/ 1 است و ما زاد بر سهم دو دختر و بيشتر كه 3/ 1 است به خواهران و برادران داد) لكن اين خبر، واحد است و با نص قرآن سازگار نيست ابن عباس نيز بر همين عقيده است و از ائمة اهل بيت (ع) نيز چنين روايت شده.[1]( يُبَيِّنُ اللَّهُ لَكُمْ أَنْ تَضِلُّوا): خداوند مسائل ارث را براى شما بيان مى‌كند كه در احكام مربوط بارث، بخطا نيفتيد. ابو مسلم گويد: يعنى خداوند، همه احكام دين را براى شما بيان مى‌دارد تا در راه دين هدايت شويد.

(وَ اللَّهُ بِكُلِّ شَيْ‌ءٍ عَلِيمٌ‌)، خداوند به تمام امورى كه مربوط به معاش و معاد مردم‌


[1]- ما در باره عول و تعصيب، تا آنجا كه مناسب بوده در پاورقى( ج 5) ص 33 بحث كرديم و در اينجا ما زاد بر سهم يك خواهر يا بيشتر را بنا بر بطلان تعصيب، بخودشان باز گردانيم ولى عامه بمقتضاى همان روايت متن، بخويشاوندان ديگر مى‌دهند.

نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 6  صفحه : 176
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست