كعبه و هم سقايت حاجيان را بر عهده داشته باشد. اين قول از ابن جريج است. لكن اگر چه اين قول هم صحيح و روايتى كه در باره آن هست. درست است، لكن دو قول اول مورد اعتمادند. چه بمقتضاى دليل هر گاه امرى در موردى خاص صادر شد، نبايد آن امر را بآن مورد اختصاص داد، بلكه بايد بعموم آن عمل كرد.

(وَ إِذا حَكَمْتُمْ بَيْنَ النَّاسِ أَنْ تَحْكُمُوا بِالْعَدْلِ‌): به زمامداران امر مى‌كند كه در ميان مردم به عدالت حكم كنند. نظير آن، اين آيه است:(يا داوُدُ إِنَّا جَعَلْناكَ خَلِيفَةً فِي الْأَرْضِ فَاحْكُمْ بَيْنَ النَّاسِ بِالْحَقِّ) (سوره ص 26 اى داود، ما ترا در زمين خليفه و زمامدار كرده‌ايم پس در ميان مردم به حق حكم كن). روايت شده است كه پيامبر گرامى به على فرمود: «ميان دو طرف دعوا، در نگاه كردن و سخن گفتن مساوات برقرار كن»[1] و نقل شده است كه: دو بچه خط خود را پيش امام حسن ع بردند و از وى خواستند كه بگويد كداميك از خطها بهتر است. على ع كه آنها را مى‌ديد، فرمود:

«پسرم در باره حكم خود دقت كن، كه خداوند در روز قيامت، از همين حكم نيز از تو سؤال خواهد كرد»[2]( إِنَّ اللَّهَ نِعِمَّا يَعِظُكُمْ بِهِ‌): موعظه خداوند در باره رد امانت و نهى از خيانت و حكم بعدالت، بحال شما خوب است. معناى موعظه، امر به معروف و نهى از منكر است.

برخى گفته‌اند: موعظه، امر به نيكى و نهى از بدى است.

(إِنَّ اللَّهَ كانَ سَمِيعاً بَصِيراً): خداوند به همه شنيدنيها و ديدنيها شنوا و بيناست. برخى گفته‌اند: يعنى بگفتار و كردار شما عالم است. آوردن «كان» به اين منظور است كه بگويد: خداوند از ازل شنوا و بينا بوده است.

[1]-

سو بين الخصمين فى لحظك و لفظك‌

[2]- يا بنى، انظر كيف تحكم فان هذا حكم و اللَّه سائلك عنه يوم القيامه