كسى شايسته پرستش است كه بخشنده نعمتها باشد و غير از خداوند كسى اين شايستگى را ندارد. سپس فرمود:

(وَ بِالْوالِدَيْنِ إِحْساناً). در باره پدر و مادر به نيكى و انعام و احترام سفارش كنيد.

يا اينكه خداوند شما را به نيكى در باره پدر و مادر سفارش مى‌كند.

(وَ بِذِي الْقُرْبى‌ وَ الْيَتامى‌ وَ الْمَساكِينِ‌): همانطورى كه نيكى در باره پدر و مادر بالخصوص توصيه شده است. به نيكى در باره عموم خويشاوندان و يتيمان و مستمندان نيز توصيه مى‌كند. نيكى در باره يتيمان، بحفظ اموالشان و رسيدگى بزندگى ايشان و نيكى در باره مستمندان، بعدم تضييع آنان و رفع نيازمندى ايشان است.

(وَ الْجارِ ذِي الْقُرْبى‌ وَ الْجارِ الْجُنُبِ‌): ابن عباس، مجاهد، قتاده، ضحاك و ابن زيد گويند: مقصود همسايگانى است كه با انسان خويشاوندى دارند و همسايگانى كه خويشاوندى ندارند.

برخى گفته‌اند: منظور اين است كه: همسايه مسلمان باشد يا همسايه غير مسلمان كه هيچ از لحاظ دينى با انسان مناسبتى ندارد. از پيامبر گرامى روايت شده است كه:

«همسايگان بر سه دسته‌اند. همسايه‌اى كه سه حق دارد: حق مسلمانى، حق همسايگى و حق خويشاوندى. همسايه‌اى كه دو حق دارد: حق همسايگى و حق مسلمانى و همسايه‌اى كه يك حق دارد و آن مشركى است كه از اهل كتاب باشد.»[1]

[1]- بنا بر اين همسايه مشرك هم حق همسايگى دارد، خواه اهل كتاب باشد خواه نباشد.

البته اهل كتاب يعنى يهوديان و مسيحيان- و احتمالا زردتشتيان، قاعدة بايد مشرك نباشند، زيرا موسى و عيسى مردم را به يكتا پرستى دعوت كرده‌اند و بنا بر اين، پيروان ايشان بايد يكتا پرست باشند نه مشرك. لكن اينان از تعليمات اصلى پيامبران خدا منحرف گشته‌اند و در باره خداوند مطالبى عنوان كرده‌اند كه روح پيامبران از آنها بيزار است. از اينرو خداوند متعال به پيامبر گرامى اسلام دستور داد:(قاتِلُوا الَّذِينَ لا يُؤْمِنُونَ بِاللَّهِ وَ لا بِالْيَوْمِ الْآخِرِ وَ لا يُحَرِّمُونَ ما حَرَّمَ اللَّهُ وَ رَسُولُهُ وَ لا يَدِينُونَ دِينَ الْحَقِّ مِنَ الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ حَتَّى يُعْطُوا الْجِزْيَةَ عَنْ يَدٍ وَ هُمْ صاغِرُونَ)( سوره توبه 29) يعنى با اهل كتاب كه بخدا و رسولش ايمان ندارند و آنچه خدا و رسولش حرام كرده، حرام نمى‌شمارند و بدين حق گرايش پيدا نمى‌كنند جنگ كنيد تا با خوارى بدست خود جزيه دهند. در اين آيه يكى از نقائص آنان( عدم ايمان به خداوند شمرده شده است يعنى خداوند يكتا را باور ندارند چه گفتند: عيسى پسر خدا است و يهود هم گفتند: عزير پسر خداست.