نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 26 صفحه : 140
قول خداى تعالى(
(لَهُدِّمَتْ صَوامِعُ وَ بِيَعٌ وَ صَلَواتٌ وَ مَساجِدُ)) و
ملحق كردن الف در سلاسل و قوارير نظير الحاق الف است در قول خدا (الظّنونا، و
السّبيلا و الرّسولا) شبيه ميشود بالف اطلاق در قوافى شعر از جهت اينكه مانند آن
كلام تمام و كامل است.
لغات:
الدّهر: مرور شب و روز و جمعش ادهر و دهور است.
النّطفه: اصلش آب كم و گاهى بر آب زياد هم اطلاق ميشود. امير
المؤمنين على 7 هنگامى كه خوارج را ياد فرمود. گفت كشتارگاه آنها نزديك
نطفه يعنى نهر نهروان است و جمع آن نطاف و نطف است.
شاعر گويد:
و ما النّفس الّا نطفة بقراره
اذا لم تكدّر كان صفوا غديرها
و نيست نفس مگر نطفهاى در جايگاهش كه متمايل بكارهاى خير و صلاح است
بطبيعت خودش وقتى كه عوارض آن را كدر نكند و هر مولودى به فطرت توحيد و پاك متولّد
ميشود.
مفرد امشاج مشيج است و مشجت هذا بهذا يعنى اين را باين مخلوط كردم و
اوست ممشوج و مشيج و مفرد ابرار بار و بر است مثل ناصر و انصار.
و الكاس: ظرفيست كه در آن شراب باشد.
عمر بن كلثوم گويد:
صددت الكاس عنّا ام عمرو
و كان الكاس مجراها اليمينا
ام عمرو (كنيه زينت كه مورد نظر شاعر بوده) شراب را از ما دريغ داشت
و حال آنكه عادت بر اين جاريست كه از سمت راست شروع ميكنند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 26 صفحه : 140