نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 25
الصرصر: باد تند و سخت است تا جايى كه صداى
وزش آن شنيده مى شود، و آن مضاعف صر است ميگويند: صر و صرصر، كب و كبكب، و نه و
نهنه.
المستمر: جارى بر يك راه گويند، و اعجاز النخل ساقه و قسمت زيرين
آنست، و نخل مذكر و مؤنث ميشود (نخل مذكّر و نخله مؤنّث).
و المنقعر: آنكه از ريشه و بيخ افتاده است، براى اينكه قعر هر چيزى
قرار و اساس و ريشه آنست، و تقعر فى كلامه يعنى: هر گاه در سخنش تعمّق و تأمّل
كند.
اعراب آيات:
عيونا منصوبست بنا بر اينكه تميز و يا حال باشد و اصل آن، و فجّرنا
العيون الارض است و معنا (و فجرنا جميع الارض عيونا) و ممكنست كه تقديرش اين باشد
(بعيون) پس حرف جار حذف شده، و ممكنست كه تقديرش (و فجرنا من الارض عيونا) باشد و
قول خدا: على امر در موضع نصب است بنا بر حاليّت، و قول او سبحانه (باعيننا) در
موضع نصب است به اينكه ظرف مكان باشد (جزاء) منصوبست به اينكه مفعول له باشد، و
ممكنست كه مصدر باشد كه بجاى حال نهاده شده باشد، و معنا اينست كه ما اين كار را
كرديم در حالى كه پاداش، دهندهايم پاداشى (و آيه) منصوبست بنا بر حال بودن از هاء
در تركناها.
تفسير آيات:
آن گاه خداوند سبحان بيان نمود اجابت دعاء و نفرين نوح 7
را، پس فرمود:
((فَفَتَحْنا أَبْوابَ السَّماءِ)) در
اينجا حذف شده است، معنايش اين است:
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 24 صفحه : 25