اى ابو هند عجله و شتاب بر ما نكن و مرا مهلت بده تا يقينا بتو خبر ميدهم.

و از همين معناست قول شيطان‌( (أَنْظِرْنِي إِلى‌ يَوْمِ يُبْعَثُونَ))[1] و مرا مهلت بده تا روز رستاخيز و البتّه شيطان از خدا مهلت و تأخير در عقوبت خواست پس مقصود از گفته (و انظرنا نخبرك اليقينا) مهلت خواستن است، و در قول خداى سبحان از شيطان‌( (أَنْظِرْنِي إِلى‌ يَوْمِ يُبْعَثُونَ)) تأخير و تعويق است و همچنين آنچه در حديث آمده از مهلت دادن بشخص تنگ دست و بينوا و همين طور قول انظرونا نقتبس من نوركم، يعنى بما مهلت بدهيد تا از شما كسب نور كنيم، و نبايد تسريع و شتاب كرد بر تخطئه كردن بچيزى كسى را كه تسريع كرده، و گفته (انظرونا) و شايسته نيست كه گفته شود درباره كسى كه لطف و مهربانى نموده كه او اشتباه كرده است، و قول او( (فَالْيَوْمَ لا يُؤْخَذُ مِنْكُمْ فِدْيَةٌ)) تا خوب است براى تأنيث فاعل كه فديه است و ياء خوبست براى فصلى كه بين فاعل و فعل واقع است، و براى اينكه تأنيث غير حقيقى است و امّا قول او (بايمانهم) پس ابن جنّى گويد: آن معطوف بر قول او( (بَيْنَ أَيْدِيهِمْ)) است و( (بَيْنَ أَيْدِيهِمْ)) ظرف ميباشد و معنايش حال است، پس متعلّق بمحذوف ميشود يعنى (سعى كائنا بين ايديهم) ميشتابد نورى كه واقع و موجود است در جلوى ايشان و هر گاه چنين بود جايز است كه عطف شود بر آن باء و آنچه مجراى آنست، يعنى (كائنا بايمانهم) مثل قول او( (ذلِكَ بِما قَدَّمَتْ يَداكَ))[2].

و قول او، الغرور: معناى آن اغترار و فريب دادن است و آن مقدّر بر حذف مضاف است، يعنى (و غركم باللَّه سلامة الاغترار) يعنى سلامتى با غرور شما

[1] سوره اعراف آيه: 14، و سوره حجر آيه: 36. و سوره ص آيه 79

[2]- سوره ال عمران آيه: 182.