تهديد به عذاب كرده مى‌فرمايد:

(وَ يُعَذِّبَ الْمُنافِقِينَ وَ الْمُنافِقاتِ) يعنى: خداوند مردان و زنان منافق را عذاب خواهد فرمود، و منافقان كسانى هستند كه در ظاهر خود را مسلمان معرّفى مى‌كنند ولى در باطن مشرك و كافر هستند، بنا بر اين نفاق عبارت است از پنهان سازى كفر و اظهار ايمان، واژه نفاق از (نافقاء يربوع) گرفته شده است، يربوع يك نوع موش صحرايى است، كه براى لانه خود به منظور فرار يك در پنهانى دارد كه اگر از در آشكار به او حمله شد از در پنهانى فرار خواهد نمود.

(وَ الْمُشْرِكِينَ وَ الْمُشْرِكاتِ) و اينان كسانى هستند كه با خدا غير خدا را نيز پرستش مى‌كنند.

(الظَّانِّينَ بِاللَّهِ ظَنَّ السَّوْءِ) يعنى: اينان گمان مى‌كنند كه خداوند آنان را بر پيامبرش پيروز خواهد ساخت، و اين گمان خيالى است زشت و فاسد، و كلمه (سوء) به فتح سين مصدر و (سوء) به ضمّ سين اسم است.

بعضى هم گفته گمان و توهّم فاسد آنان اين بوده است كه پيامبر ديگر به هيچ وجه به زادگاه خود مكّه باز نخواهد گشت.

و نيز گفته شده است كه توهّم فاسدشان اين بوده است كه ديگر خداوند احدى را به نبوّت مبعوث نخواهد فرمود، و مانند اين آيه است آيه (وَ ظَنَنْتُمْ ظَنَّ السَّوْءِ)[1].

(عَلَيْهِمْ دائِرَةُ السَّوْءِ) يعنى: عذاب و هلاكت بر آنان واقع خواهد شد، و (دائرة) به معنى بازگشت كننده است، چه به خير چه به شر.

حميد بن ثور در شعر خود گفته است: (و دائرات الدّهر أن تدور) يعنى:

چرخهاى روزگار بايد كه بگردد.

[1]- سوره فتح، آيه: 12