نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 9
و تحذير و حلال و حرام و مواعظ و امثال است.
بعضى هم گفتهاند: تفصيل آيات بمعنى نظم آنست كه ببهترين شكلى منظّم
شده، و به بهترين بيانى توضيح گرديده است[1].
(قُرْآناً عَرَبِيًّا): اين كتاب را خداوند بلفظ
قرآن توصيف فرموده است بدانجهت قسمتى از آن با قسمت ديگرش ضميمه شده است، و توصيف
به عربى شده است، براى آنكه مخالف است با تمام زبانهايى كه عربى نيست و تمام اينها
دلالت بر حدوث قرآن دارد[2].
(لِقَوْمٍ يَعْلَمُونَ): يعنى قرآن را براى مردمى
كه زبان عربى ميدانند و زبانهاى ديگرى بلد نيستند نازل كرديم، و لذا پى باعجاز
قرآن ميبرند.
بعضى هم گفتهاند: يعنى: قرآن را براى كسانى نازل ساختهايم كه
ميدانند قرآن از طرف خدا نازل شده است، و اين گفتار از ضحّاك نقل شده.
(بَشِيراً وَ نَذِيراً): بوسيله وعدههاى خود
مؤمنان را بشارت داده بوسيله تهديدهاى خود كافران را وعيد ميدهد.
(فَأَعْرَضَ أَكْثَرُهُمْ): يعنى: بيشتر اهل
مكّه از ايمان آوردن بخدا و تفكر و تدبّر در قرآن رويگردان شدند.
(فَهُمْ لا يَسْمَعُونَ): و بعنوان تفكّر و
پذيرش بقرآن گوش فرا نميدهند
[1] تفسير علىّ بن ابراهيم قمّى جلد 2 صفحه 261« فُصِّلَتْ
آياتُهُ» يعنى حلال و حرام و احكام و سنن آن بيان شده است.
[2] بحثى است اختلافى ميان اهل سنّت و شيعيان، شيعه معتقد بحدوث
قرآن است، اهل سنّت معتقد بقديم بودن كلام خدا هستند( دليل شيعه بر اعتقادشان از
قرآن اين دو آيه است:( ما يَأْتِيهِمْ مِنْ ذِكْرٍ مِنْ رَبِّهِمْ مُحْدَثٍ) سوره
انبياء آيه 2 يعنى:( از طرف پروردگارشان هيچ ياد آورى تازهاى نميآيد) و آيه(
إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّكْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ) سوره حجر آيه 10
يعنى:( ما قرآن را نازل كرديم و نگهدار آن هم هستيم)
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 9