نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 139
در دنيا به مؤمنين نيكى كردهاند ميدهد.
((وَ الْكافِرُونَ لَهُمْ عَذابٌ شَدِيدٌ))
معنى اين قسمت نيز روشن است.
پس از آنكه خداوند بيان فرمود كه از فضل خويش نسبت بمؤمنين زيادى عطا
ميكند، خبر داد كه زيادى در ارزاق دنيا بر طبق مصالح بندگان است و فرمود:
((وَ لَوْ بَسَطَ اللَّهُ الرِّزْقَ لِعِبادِهِ لَبَغَوْا فِي
الْأَرْضِ)) يعنى اگر خداوند روزى را بر بندگان آن طور كه ميخواهند گسترش ميداد
نعمت خدا را سبك ميشمردند، و بچشم و هم چشمى ميپرداختند، و بر يكديگر برترى
ميجستند، و در روى زمين ستم روا ميداشتند، و براى پيروزى بر يكديگر ميكوشيدند، و
بدينوسيله از طاعت الهى بيرون ميرفتند.
ابن عباس گويد:(لَبَغَوْا فِي
الْأَرْضِ) ستمى كه در روى زمين ميكردند اين بود كه پس از رسيدن بموقعيتى
خواستار موقعيتى فراتر ميشدند، و پس از دسترسى بيك مركب سوارى مركب ديگرى
ميخواستند، و پس از بافتن پوشاكها ديگرى ميخواستند.
((وَ لكِنْ يُنَزِّلُ بِقَدَرٍ ما يَشاءُ)) از
قتاده نقل شده است يعنى و لكن خداوند روزى را بميزان مصلحت آنان هر اندازه كه
بخواهد با توجه بحالشان فرو مىفرستد، يعنى: روزى كسانى را كه مصلحتشان در وسعت
روزى است وسعت ميدهد، و روزى كسانى را كه صلاحشان در تنگى روزى است تنگ ميسازد، و
اين معنى را تأييد ميكند حديثى كه انس از پيامبر خدا 6 از جبرئيل از خداوند
روايت شده است كه:
(بعضى از بندگان من طورى هستند كه چيزى جز بيمارى بصلاحشان
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 22 صفحه : 139