نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 260
(إِنَّ اللَّهَ لا يَهْدِي مَنْ هُوَ
مُسْرِفٌ كَذَّابٌ) (خداوند هدايت نمىكند آن را كه مسرف
دروغگو باشد) يعنى خداوند به بهشت و ثواب خود هدايت نمىكند آن را كه بر خود اسراف
كرده و در معصيت و گناه از حد و اندازه بگذرد و بر خداوند دروغ بگويد.
ممكن است كه جمله فوق حكايت از سخن مؤمن آل فرعون باشد و جايز است
شروع سخن خداوند باشد.
سپس مؤمن آل فرعون بر آن قوم از ملك و سلطنت يادآورى مىكند تا شكر
خدا را به ايمان آوردن به او به جا بياورند و مىگويد:
(يا قَوْمِ لَكُمُ الْمُلْكُ الْيَوْمَ)
(اى قوم ملك براى شماست امروز) يعنى شما امروز بر اهل زمين يعنى اهل «مصر» سلطنت
داريد.
(ظاهِرِينَ فِي الْأَرْضِ) (چيره شدگان در
زمين) يعنى برتر و غالب بوده و بر اهل زمين مسلط مىباشيد.
(فَمَنْ يَنْصُرُنا مِنْ بَأْسِ اللَّهِ)
(پس كيست كه ما را از بأس خدا يارى كند) يعنى كيست كه عذاب خدا را از ما مانع شود( إِنْ جاءَنا) (اگر بيايد ما را) پس مقصود
اين است كه با كشتن و تكذيب پيغمبر متعرض عذاب خدا نشويد كه اگر به سوى ما بيايد
مانعى از عذاب خداوند پيدا نخواهد شد( قالَ فِرْعَوْنُ) (پس فرعون گفت) در اين هنگام(
ما أُرِيكُمْ إِلَّا ما أَرى) (نشان ندهم شما را مگر آنچه
را خود ببينم) يعنى اشاره ندهم شما را مگر به آنچه كه براى خود صواب ديده و
پسنديدم، كه كشتن موسى و تكذيب او و خدا و اله گرفتن من باشد.
(وَ ما أَهْدِيكُمْ إِلَّا سَبِيلَ الرَّشادِ) (و
هدايت نمىكنيم شما را مگر به راه رشاد).
سپس به ياد مىآورد آنچه كه بر پيش از ايشان نازل شده و مىگويد:
(وَ قالَ الَّذِي آمَنَ يا قَوْمِ إِنِّي أَخافُ عَلَيْكُمْ مِثْلَ
يَوْمِ الْأَحْزابِ) (و گفت آن كه ايمان آورد اى قوم من،
همانا من مىترسم بر شما از مثل روز احزاب) يعنى از
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 260