نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 23
و (واو) زائد است نبيّا- اين كلمه از (بشرناه)
حال بوده و ذو الحال آن (اسحاق) است «ذبح عظيم»
تفسير:
و اكنون خداوند خبر مىدهد كه دعاى ابراهيم را درباره مسئلت فرزند
اجابت كرده و مىفرمايد:
(فَبَشَّرْناهُ بِغُلامٍ حَلِيمٍ)
(پس نويدش داديم به پسرى حليم) يعنى به پسرى كه وقور و وزين است.
«حسن» گويد: نشنيدهام خداوند ببخشد به بندگانش چيزى را كه بهتر از
حلم باشد و حليم آن است كه درباره چيزى پيش از رسيدن وقت آن شتاب نكند اگر چه به
آن قدرت داشته باشد.
و گفته شده است: حليم آن را گويند كه در عقوبت و مجازات عجله نكند.
«زجاج» گويد: كلمه بشارت دلالت مىكند كه فرزند ابراهيم باقى مانده و
بزرگ خواهد شد و ميان مردم به حلم معروف خواهد گشت.
سپس خداوند خبر مىدهد كه پسرى را كه بر او بشارت داده فرزند او بوده
و رشد كرده و مىفرمايد:
(فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ السَّعْيَ)
(پس هنگامى كه رسيد با او به سعى) يعنى چون جوان شد و كوشش او چون كوشش ابراهيم
شد. از «مجاهد». مقصود اين است: رسيد به آن حدى كه بر خود تصرف يافته و همراه پدر
رفته و او را در كار- هايش يارى مىكرد كه گفتهاند به سن سيزده سالگى رسيده بود.
«مقاتل» و «حسن» و «كلبى» گفتهاند: مراد از (سعى) عمل و عبادت براى
خداوند است.
(قالَ يا بُنَيَّ إِنِّي أَرى فِي الْمَنامِ أَنِّي أَذْبَحُكَ
فَانْظُرْ ما ذا تَرى) (گفت اى
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 21 صفحه : 23