لعلى هدى او فى ضلال مبين و انّكم لعلى هدى او فى ضلال مبين است.

تفسير:

سپس خداوند سبحان فرمود:

(وَ لَقَدْ صَدَّقَ عَلَيْهِمْ إِبْلِيسُ ظَنَّهُ‌) و هر آينه بتحقيق كه ابليس گمان خود را درباره ايشان راست پنداشت ضمير در عليهم باهل سبا برميگردد.

مجاهد گويد: ضمير آن بهمه مردم برميگردد مگر آنكه خدا را اطاعت كرده و معنايش اينست كه ابليس ميگفت هر آينه من آنها را گول زده و گمراه ميكنم و اين از روى علم و تحقيق نبود، فقط از روى گمان بود پس چون او را اهل شرك و باطل پيروى كردند گمانش را راست و محقق مى‌پنداشت.

(فَاتَّبَعُوهُ‌) پس پيروى كردند او را در آنچه ايشان را فرا خواند.

(إِلَّا فَرِيقاً مِنَ الْمُؤْمِنِينَ‌) ابن عباس گويد: مگر گروهى از مؤمنين، من در اينجا بيانيّه است، يعنى مؤمنين، يعنى دانستند ايشان قباحت و زشتى پيروى شيطان را، پس او را پيروى نكردند. و پيروى امر خداى تعالى نمودند.

(وَ ما كانَ لَهُ عَلَيْهِمْ مِنْ سُلْطانٍ‌) يعنى براى شيطان برايشان استيلاء و ولايتى نبود كه مجبور كند ايشان را بر گمراهى فقط براى او امكان وسوسه بود چنانچه خدا از قول او حكايت كرده،( وَ ما كانَ لِي عَلَيْكُمْ مِنْ سُلْطانٍ إِلَّا أَنْ، دَعَوْتُكُمْ فَاسْتَجَبْتُمْ لِي‌)[1] نيست براى من تسلّطى بر شما جز اينكه من شما را دعوت كردم شما هم اجابت كرديد.

(إِلَّا لِنَعْلَمَ مَنْ يُؤْمِنُ بِالْآخِرَةِ مِمَّنْ هُوَ مِنْها فِي شَكٍ‌) يعنى ما او را متمكّن از فريب دادن ايشان و وسوسه‌شان قرار نداديم مگر تميز دهيم بين‌

[1]- سوره ابراهيم آيه: 22.