نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 210
از اين موضع، پس چنانچه اين حرفى كه متّصل
بفاء شده ادغام در باء نميشود همين طور جايز نيست كه فاء در باء ادغام شود براى
زيادتى صوت و صداى آن كه متصل بحرفى از حروف هم ميباشد.
اعراب:
و براى محتمل است كه منصوب باشد بنا بر اينكه عطف بر (ليجزى) باشد و
محتمل است كه مرفوع باشد بنا بر استيناف( الَّذِي أُنْزِلَ
إِلَيْكَ) در محل نصب است براى آنكه مفعول براى و حال آنكه فصل است بين آن و
يرى و حق اينست كه مفعول دوّم (يرى) است.
زجاج گويد: اذا در قول او( إِذا مُزِّقْتُمْ) در محل نصب بمزقتم است و جايز نيست كه در آن (جديد) عمل كند براى
آنكه ما بعد در ما قبل عمل ميكند و تأويل آيه اينست هل ندلّكم على رجل يقول لكم
اذا مزقتم تبعثون، آيا دلالت كنم شما را بمردى كه ميگويد بشما هر گاه شما ريز ريز
شديد برانگيخته ميشويد، و (اذا) بمنزله ان جزاء است كه آنچه پهلوى آنست (مزقتم) در
آن عمل ميكند.
قبس بن خطيم گويد:
اذا قصرت اسيافنا كان وصلها
خطانا الى اعدائنا فنضارب
هر گاه شمشيرهاى ما كوتاه است ولى قدمهاى ما بسوى دشمنان ما نزديك، و
جبران كوتاهى شمشيرمان را ميكند پس آنها را با شمشير خود ميزنيم.
و معنا (يكن وصلها) است و دليل بر آن جزم فنضارب و ممكن است كه عامل
در اذا مضمر و پنهان باشد، و دلالت ميكند بر آن جمله(
إِنَّكُمْ لَفِي خَلْقٍ جَدِيدٍ) و معنا اينطور باشد (هل
ندلّكم على رجل يقول لكم اذا مزقتم بعثتم) آيا دلالت كنم شما را بر مردى كه بشما
ميگويد شما زرّه زرّه شديد مبعوث ميشويد.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 20 صفحه : 210