خدا و آخرين پيامبر خداست (كه بعد از او پيامبرى نخواهد بود) و خدا بهمه چيز دانا است.

قرائت:

اهل كوفه و هشام (ان يكون) را بياء خوانده و باقى از قراء بتاء قرائت كرده‌اند. و عاصم به تنهايى (و خاتم النبيين) بفتح تاء خوانده و بقيّه از قاريان بكسر آن خوانده‌اند.

دليل:

ابو على طبرسى گويد: تدكير و تأنيث هر دو نيكوست، و اين آيه دلالت ميكند بر اينكه ماء در قول خدا( يَخْلُقُ ما يَشاءُ وَ يَخْتارُ ما كانَ لَهُمُ الْخِيَرَةُ) ماء نافيه است نه موصوله و كسى كه تاء از خاتم را كسره داده پس او پيامبران را ختم نموده و او خاتم و آخرين ايشان است، و آنكه تاء را فتحه داده پس معنايش آخر النبيين است و پيامبرى بعد از او نخواهد آمد.

حسن گويد: خاتم آنست كه بوسيله او پايان مييابد.

مبرّد گويد: خاتم فعل ماضى بر وزن فاعل و آن در معناى ختم النبيين و منصوب بودن النبيين بنا بر اين وجه است كه آن مفعول به، و در حرف و مصحف عبد اللَّه (و لكن نبيّا و ختم النبيين) ميباشد.

شرح لغات:

زجاج گويد: الخيره، بمعناى تخيير است، على بن عيسى گويد:

الخيره، اراده اختيار چيزيست بر غير آن.

الوطر: الارب و الحاجة، بمعنى قضاء شهوت است. گويد: