نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 60
2- منظور ابراهيم و اسماعيل درخواست توبه
پذيرى از خداوند نسبت بستمكاران ذريّه خود بوده است.
3- مراد اين است كه پروردگارا رحمت و عنايت خود را شامل ما بگردان.
(إِنَّكَ أَنْتَ التَّوَّابُ ...)-
تو اى پروردگارا! نسبت بگناهان بزرگ، توبه پذير ميباشى، بعضى گفتهاند مراد از
كلمه «التواب» اين است كه تو توبه را مكرر ميپذيرى.
(الرَّحِيمُ ...)- نسبت ببندگان خود داراى
رحمت هستى نعمتهاى بزرگ بآنها عنايت ميكنى و پرده روى گناهان آنها ميپوشى.
از اين آيه اين نكته استفاده ميشود كه «دعا» نسبت بامورى كه دعا
كننده ميداند تحقق پيدا نخواهد كرد نيز صحيح است زيرا ابراهيم و اسماعيل
مىدانستند كه هرگز گناه نخواهند كرد و هيچگاه از دين اسلام جدا نخواهند شد
پروردگارا در ميان فرزندان پيغمبرى از خودشان برانگيز كه آيات تو را
بر مردم تلاوت كند و آنان را كتاب و حكمت بياموزد و آنها را پاك و منزه بسازد تويى
كه داراى قدرت كامل و حكمت ميباشى (129)
شرح لغات
عزيز ...- توانايى كه مغلوب نميگردد.
حكيم ...- گاهى بمعناى مدبرى است كه با صنع محكم و تدبير نيكو افعال
خود را انجام ميدهد در اين صورت از صفات فعل است و گاهى بمعناى دانا است كه از
صفات ذات است.
تفسير:
بقيه دعاى ابراهيم را خداوند بيان ميفرمايد:
(رَبَّنا وَ ابْعَثْ فِيهِمْ رَسُولًا مِنْهُمْ ...)- پروردگارا در ميان آنها پيغمبرى از خودشان برانگيز. ضمير در «فيهم»
به «امت مسلمان» واقع در آيه قبل برميگردد چون
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 2 صفحه : 60