انّ ابراهيم حرم مكة و انى حرمت المدينه. يعنى: ابراهيم 7 مكه را محترم گردانيد و من مدينه را محترم قرار دادم.

احترام تكوينى و تشريعى‌

بعضى ميگويند احترامى كه آن شهر ذاتا داراى آن بوده است غير از آن احترامى است كه بسبب دعاء ابراهيم 7 قرار داده شد: احترامى كه آن شهر ذاتاً دارا بوده است «احترام تكوينى» است يعنى خداوند آن را در طول قرون و اعصار بسبب عظمت و هيبتى كه براى آن در دل مردم قرار داده است از تخريب و استيصالى كه براى بسيارى از شهرها رخ داده است، حفظ نموده است.

ولى احترامى كه بواسطه دعاء ابراهيم 7 مقرر گرديد «احترامى تشريعى» بود يعنى پيغمبران الهى مأمور شدند كه مردم را بتعظيم و رعايت احترام «مكه» موظّف و مكلّف بسازند.

مؤلف: منظور ابراهيم 7 در دعاى خود، درخواست ايمنى «مكه» از خرابى و انهدام نبود زيرا اين نوع امنيت براى آن شهر پيش از ادّعاى آن حضرت وجود داشت بلكه مقصود وى تقاضاى ايمنى از قحطى و تنگ دستى بود و اين تقاضا به اين جهت بود كه او اهل و عيال خويش را در سرزمين بى آب و گياهى ساكن گردانيد. ولى برخى ميگويند: آن حضرت از هر دو جهت ايمنى را براى «مكه» از خداوند خواست هر چند امنيت از تخريب و انهدام قبلًا وجود داشت.

(وَ ارْزُقْ أَهْلَهُ مِنَ الثَّمَراتِ ...)- انواع روزيها و ميوه‌ها باهل آن عنايت كن‌( مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ)[1] ...- روزيها و ميوه‌ها را مخصوص كسانى از اهل مكه كه ايمان بخدا و روز قيامت دارند بگردان منظور ابراهيم 7 اين بود كه مردم مكه علاوه بر امنيت، از فراوانى نعمت نيز بهره‌مند شوند.

[1] مَنْ آمَنَ مِنْهُمْ بِاللَّهِ وَ الْيَوْمِ الْآخِرِ، بدل از« اهل» است.