كه اگر مأمور كارى انجام دهد به كار فرما و آمر نسبت داده ميشود و آمدن آمر و عذاب خدا، مانند آمدن خود اوست.

2- آيات بزرگ الهى‌

منظور اينست آيا اين مردم در انتظار دارند كه آيات بزرگ خدا بر آنان فرود آيد و براى بيان عظمت آن آيات، آمدن آنها تعبير به آمدن خدا شده است مثل اينكه ميگويند امير وارد شهر شد و منظور وارد شدن لشكر است.

براى بيان هول و هراسى كه مردم را فرا ميگيرد تعبير به «غمام» شد چه، نگرانيها و ترس همچون ابر بر مردم سايه ميافكند مانند آيه كريمه‌(وَ إِذا غَشِيَهُمْ مَوْجٌ‌)( كَالظُّلَلِ)[1] (وقتى كه موجى مانند كوه‌ها آنان را فرا گرفت).

2- خدا بآنچه وعده داده عمل ميكند

زجاج ميگويد: معناى اين جمله اينست كه خداوند بآنچه وعده داده از عذاب و حساب عمل ميكند و ميدهد مانند آيه كريمه:(فَأَتاهُمُ اللَّهُ مِنْ حَيْثُ لَمْ يَحْتَسِبُوا)[2] (عذاب خدا از آنجا كه حساب نميكردند بآنها رسيد» يعنى خذلان و خوارى و عذاب را براى آنان آورد اين اقوال همه بهم نزديك‌اند و معناى همه يكى است و همه باين مضمون برميگردند:

آيا اينان انتظار قيامت را دارند؟ و اين استفهام انكارى است كه منظور نفى و انكار است و مراد اينست كه اينان به انتظار اين روز نيستند مانند آيه كريمه:

(هَلْ يَنْظُرُونَ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمُ الْمَلائِكَةُ أَوْ يَأْتِيَ أَمْرُ رَبِّكَ)[3] (مگر جز اين انتظار دارند كه فرشتگان سوى ايشان بيايند يا فرمان پروردگارت بيايد).

گاهى نسبت به آمدن به چيزى داده ميشود كه بى روح است و آمد و رفت ندارد

[1] آيه 32 از سوره لقمان

[2] آيه 2 از سوره حشر

[3] آيه 33 از سوره نحل