گرفتن و فديه دادن را نسخ نموده است چه، آيه‌اى كه ناسخ آيه ديگر است لازم نيست كه بين او و آيه منسوخ فاصله باشد بلكه ممكن است هر دو در يك وقت نازل شده باشند. و وجه اوّل از اين دو معنا در نظر تقويت ميشود.

(وَ مَنْ كانَ مَرِيضاً أَوْ عَلى‌ سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِنْ أَيَّامٍ أُخَرَ ...)- تفسير اين آيه قبلًا گفته شد و ميزان در مرضى كه موجب افطار روزه ميشود ترس از زياد شدن بيش از اندازه آن است. ابو بصير از امام جعفر صادق 7 سؤال كرد كه ميزان مرضى كه اگر پديد آمد ميتوان روزه را افطار نمود چيست؟ امام 7 فرمود خود انسان امين شناخته شده و تشخيص آن بخودش واگذار شده است مرض هر چه باشد اگر شخص در خودش توانايى روزه گرفتن نمى‌بيند بايد روزه را افطار كند و اگر در خود توانايى مى‌بيند بايد روزه را بگيرد.

و نيز نقل شده كه اگر مرض طورى باشد كه انسان نتواند بمقدار نماز خواندن سر پا بايستد بايد روزه را افطار نمايد- و بالآخره ميان دانشمندان در بيان ميزان مرضى كه مجوّز روزه نگرفتن است اختلاف ميباشد.

و اما ميزان سفرى كه باعث افطار كردن است در نزد ما (شيعه) با قيد اينكه بايد سفر مباح يا در راه اطاعت خدا باشد هشت فرسخ است كه 24 ميل ميباشد و از نظر شافعى 16 فرسخ و ابى حنيفه 24 فرسخ است.

در اينكه مراد از (عدة من ايام اخر) چه وقت است اين اقوال گفته شده است:

1- جمعى از مفسرين ميگويند وقت آن مضيّق و فورى است بنا بر اين بمجرد اينكه مرض او برطرف شد و يا اينكه از سفر باز آمد قضاء آنها را بجا آورد.

2- ابو حنيفه ميگويد وقت آن وسعت دارد هر وقت بجا آورد كافى است.

3- در نزد ما (شيعه) وقت آن تا رسيدن ماه رمضان بعد از آن است و چنانچه ماه رمضان رسيد و هنوز قضاء آنها را نگرفته است بايد بعد از آن ماه رمضان قضاى روزه‌ها را بگيرد و فديه هم بدهد و در گرفتن آنها ميتواند پشت سر هم انجام دهد و