و ميتواند متفرق بجا آورد ولى پشت سر هم بودن بهتر است شافعى نيز همين طور گفته است.

(يُرِيدُ اللَّهُ بِكُمُ الْيُسْرَ ...)- بعضى گفته‌اند مراد سهل بودن حكم حكم خدا است در مورد اينكه بمريض و مسافر دستور افطار داده و روزه را مانند ديگران بر آنها واجب نكرده است.

و عده‌اى گفته‌اند منظور سهل و آسان بودن حكم خدا در تمام كارها است.

(وَ لا يُرِيدُ بِكُمُ الْعُسْرَ ...)- سختى و زحمت شما را نميخواهد.

اين آيه دليل است بر فساد قول «جبريّه‌[1] چه از اين آيه استفاده ميشود كه كارهايى كه مردم مى‌كنند دو قسمت است يك قسمت از آنها سهل و آسان است و قسمت ديگر پر مشقّت و سخت و چيزهايى كه خداوند از مردم انجام يا ترك آن را ميخواهد از قسمت اوّل ميباشد نه از قسمت دوّم و در صورتى كه خداوند چيزهاى پر مشقت و سخت را از آنان نميخواهد پس آنچه از قدرت آنها خارج است بطور مسلّم نمى‌طلبد.

(وَ لِتُكْمِلُوا الْعِدَّةَ ...)- در معناى اين جمله سه قول گفته شده است.

1- خداوند آنچه بر شما سهل و آسان است ميخواهد بنا بر اين چند روزى كه مريض يا در سفر بوده و روزه نگرفته‌ايد وقتى كه مرض شما برطرف شد و يا از سفر بوطن خويش آمديد چند روزى كه در ماه رمضان روزه نگرفته‌ايد قضاى آنها را بجا آوريد تا اينكه عدد ماه رمضان تكميل شود.

2- براى اينكه عدد ماه رمضان تكميل گردد بشما اجازه افطار روزه داده شد.

3- اتمام عدد ماه رمضان براى افراد سالم و حاضر در وطن سهل است ولى بر كسانى كه مريض يا در سفراند سخت خواهد بود و بايد براى آنكه ماه رمضان را تكميل نمايند چند روزى در وقت ديگر روزه بگيرند.

[1] جبريه كسانى هستند كه معتقدند انسان از خود هيچ اختيارى ندارد و آنچه از كار نيك انجام ميدهد در آنها مجبور است. فساد و بطلان اين عقيده از نظر ادلّه عقلى و شرعى در جاى خود ثابت شده است و در آيه فوق نيز اشاره‌اى بآن ميباشد.