اين معنا را درك ميكند و مى‌بيند كه انجام بعضى از طاعت‌ها بر او سنگين و او بر بعضى از معاصى ميل دارد و اين، همان «امر شيطان» و وسوسه شيطان است زيرا وسوسه چيزى جز صوت آهسته نيست و شيطان اعمالى را با صوت بسيار آهسته در گوش انسان مى‌خواند».

اگر كسى سؤال كند كه فرق ميان وسوسه شيطان و آنچه كه نفس انسان، بآن دعوت ميكند چيست؟ و با چه علامتى انسان ميتواند اين دو را از هم تشخيص بدهد؟

در جواب مى‌گوييم: عدم قدرت ما بتشخيص اين دو از يكديگر، اشكالى بمطلب نميرساند زيرا هر موقعى كه در خاطر انسان ميل بمعصيت و ترك طاعت پديد آمد، احتمال ميدهد كه اين از وساوس شيطان باشد و از طرفى هم ميداند كه او دشمن سرسخت انسان است بنا بر اين لازم است كه از اقدام بآن معصيت و ترك اطاعت جداً خوددارى كند تا يقين حاصل نمايد كه از شيطان اطاعت نكرده است.

[سوره البقرة (2): آيه 170]

(وَ إِذا قِيلَ لَهُمُ اتَّبِعُوا ما أَنْزَلَ اللَّهُ قالُوا بَلْ نَتَّبِعُ ما أَلْفَيْنا عَلَيْهِ آباءَنا أَ وَ لَوْ كانَ آباؤُهُمْ لا يَعْقِلُونَ شَيْئاً وَ لا يَهْتَدُونَ (170))

[ترجمه‌]

هنگامى كه بكافران گفته ميشود از آنچه خداوند نازل فرموده است پيروى كنيد جواب ميدهند كه ما از آئينى كه پدران خود را در آن يافته‌ايم پيروى مى‌كنيم آيا بايست آنها تابع پدران خود باشند در صورتى كه آنان بيعقل و نادان بودند و هرگز براه حقّ نرسيده بودند؟

شرح لغات‌

الفينا: يافتيم.

آباء: جمع اب يعنى پدر.

اهتداء: از روى علم براه حق رسيدن.

شأن نزول‌

ابن عبّاس ميگويد: «پيغمبر اكرم 6 يهود را بدين اسلام دعوت كرد آنان در پاسخ گفتند ما از پدران خود كه از ما داناتر بودند پيروى مى‌كنيم و از دين پدران‌