responsiveMenu
فرمت PDF شناسنامه فهرست
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 2  صفحه : 103

روايت شده است كه علماء يهود و نصارى هنگام تحويل قبله پيغمبر اسلام صلّى اللَّه عليه و اله را مورد تهمت قرار دادند و گفتند كه «خداوند تو را به اين موضوع امر نكرده است بلكه تو از جانب خود مدتى بسوى بيت المقدس نماز خواندى و اكنون هم بسوى «كعبه» «متوجه ميگردى». در اين حال خداوند اين آيه را نازل و بيان فرمود كه آنان بر خلاف آنچه ميگويند علم دارند يعنى قلباً ميدانند كه اين موضوع از جانب خداوند است.

(وَ مَا اللَّهُ بِغافِلٍ عَمَّا يَعْمَلُونَ ...)- خداوند از آنچه علماء يهود و نصارى انجام ميدهند يعنى صفات و علائم پيغمبر اسلام 6 را كتمان مى‌كنند و با او مخالفت ميورزند غافل نيست. اين جمله دلالت دارد كه منظور از(الَّذِينَ أُوتُوا الْكِتابَ) افراد معدودى است كه تبانى آنها بر دروغگويى ممكن است و امّا جمعيت بسيار زيادى كه عادة ممكن نيست بر دروغگويى تبانى كنند و خلاف آنچه را كه ميدانند اظهار نمايند از آيه مراد نيست.

در اينجا توجّه باين نكته نيز لازم است كه اين آيه توجّه به «بيت المقدس» را بطور روشن نسخ كرده است ابن عباس ميگويد اول چيزى كه از قرآن نسخ گرديد مربوط بقبله بود.

قتاده ميگويد اين آيه، آيه قبل را كه دلالت بر توجّه به بيت المقدس داشت نسخ نموده است.

جعفر بن مبشّر ميگويد: «تحويل قبله از مواردى است كه «سنّت» بسبب قرآن نسخ شده است». و اقوى همين است زيرا در قرآن آيه‌اى كه دلالت بر لزوم توجه به بيت المقدس» باشد وجود ندارد و آن فقط از سنّت پيغمبر صلّى اللَّه عليه و اله ثابت گرديد است.

و قول به اينكه اين آيه، جمله‌(فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ)[1] را نسخ كرده است درست نيست زيرا طبق رواياتى كه از حضرت باقر 7 و حضرت صادق نقل گرديده است‌(فَأَيْنَما تُوَلُّوا فَثَمَّ وَجْهُ اللَّهِ) مخصوص نمازهاى نافله در حال سفر است و ابداً منسوخ نشده است.


[1] آيه 115 سوره بقره يعنى بهر طرف كه رو كنيد، آن بجانب خداست.

نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي    جلد : 2  صفحه : 103
   ««صفحه‌اول    «صفحه‌قبلی
   جلد :
صفحه‌بعدی»    صفحه‌آخر»»   
   ««اول    «قبلی
   جلد :
بعدی»    آخر»»   
فرمت PDF شناسنامه فهرست