نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 22
ايشان اثر انكار و مخالفت را- كه عبارت از
كراهت و ترشرويى است- مىشناسى.
(يَكادُونَ يَسْطُونَ بِالَّذِينَ يَتْلُونَ عَلَيْهِمْ آياتِنا): در اين وقت چنان حالت خشم پيدا ميكنند كه نزديك است بر افرادى كه
به تلاوت آيات گوش ميكنند. حملهور شده، آنها را بزنند.
(قُلْ أَ فَأُنَبِّئُكُمْ بِشَرٍّ مِنْ ذلِكُمُ النَّارُ): اى محمد 6، به آنها بگو: آيا شما را آگاه كنم به چيزى كه از
شنيدن قرآن براى شما دشوارتر و ناگوارتر است؟ چنين چيزى آتش سوزان جهنم است.
(وَعَدَهَا اللَّهُ الَّذِينَ كَفَرُوا وَ بِئْسَ الْمَصِيرُ): همان آتشى كه خداوند مردم كافر را وعده كرده و بد جايگاهى است.
اكنون جميع مكلفين را مخاطب ساخته، مىفرمايد:
(يا أَيُّهَا النَّاسُ ضُرِبَ مَثَلٌ فَاسْتَمِعُوا لَهُ): اى مردم مثلى زده شده است.
آن را بشنويد.
اخفش مىگويد: اگر گفته شود: مثلى كه خداوند زده است، كجاست؟ در پاسخ
گفته ميشود: در اينجا مثلى زده نشده است. بلكه منظور اين است كه مشركين براى من-
كه خداوندم- شبيهى قرار دادهاند. سپس مىگويد: اكنون گوش كنيد تا اين چيزى را كه
شبيه من قرار دادهاند به شما معرفى كنم.
قتيبى مىگويد: در اينجا خداوند مثلى زده و آن اين است كه اين بتها
قادر بر خلق مگسى نيستند.
برخى گفتهاند: يعنى حديثى مىآورم كه تعجب آور است. گوش كنيد تا
ببينيد كفار چقدر جاهلند! نظير «ضربت خيمة» يعنى خيمه را بپاى داشتم.
برخى گويند: ضرب مثل بمنزله ضرب جزيه و ماليات است بر اهل ذمة.
(إِنَّ الَّذِينَ تَدْعُونَ مِنْ دُونِ اللَّهِ لَنْ يَخْلُقُوا
ذُباباً وَ لَوِ اجْتَمَعُوا لَهُ): بتهايى كه پرستش ميكنيد،
قادر بر آفرينش مگسى نيستند، اگر چه همه آنها با يكديگر همكارى كنند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 17 صفحه : 22