نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 88
وعدهاى قرار داديم.
قرائت:
لمهلكهم: حفص از عاصم بفتح ميم و كسر لام قرائت كرده است (همچنين در
سوره نمل) حماد و يحيى از ابو بكر بفتح ميم و لام قرائت كردهاند. اعشى و برجمى در
اينجا بضم ميم و در سوره نمل بفتح ميم خواندهاند. ديگران بضم ميم و فتح لام
خواندهاند.
ممكن است «مهلك» بضم ميم و فتح لام، مصدر يا اسم مكان به معناى اهلاك
يا وقت اهلاك باشد. «مهلك» بفتح ميم و كسر لام نيز اسم زمان است. «مهلك» بفتح ميم
و لام، مصدر است، بنا بر اين اضافه به مفعول به شده است. نقل شده است كه تميم
مىگويد:
«هلكنى زيد» و فعل را متعدى استعمال كرده است. اگر اين فعل را لازم
بدانيم، اضافه بفاعل شده است.
اعراب:
(تِلْكَ الْقُرى): «تلك» مبتدا و «القرى» صفت
آن است. ممكن است مفعول باشد براى فعل محذوف.
اهلكناهم: خبر.
مقصود:
(وَ مَنْ أَظْلَمُ مِمَّنْ ذُكِّرَ بِآياتِ رَبِّهِ فَأَعْرَضَ
عَنْها): هيچكس ستمكارتر نيست از كسى كه بوسيله قرآن و آيات آن پند داده شود
و دلايل توحيد براى او روشن گردد و از آن اعراض كند.
(وَ نَسِيَ ما قَدَّمَتْ يَداهُ): و
گناهان خود را كه موجب كيفر او هستند، فراموش كند.
برخى گويند: يعنى تذكر پيدا مىكند، سپس مطلب را سبك و كوچك مى-
شمارد و بامور ديگر مىپردازد، زيرا فراموشش مىكند. سپس مىفرمايد:
(إِنَّا جَعَلْنا عَلى قُلُوبِهِمْ أَكِنَّةً أَنْ يَفْقَهُوهُ): ما بر دلهاى آنها پوششهايى
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 15 صفحه : 88