عضب به سوى آنها رو مى‌آورند. اين معنى از ابن عباس است.

برخى گويند: اين آيه شامل همه گنهكارانى كه مرتكب كبيره شده‌اند، ميشود.

(فَظَنُّوا أَنَّهُمْ مُواقِعُوها): آنها يقين پيدا مى‌كنند كه در آتش داخل مى‌شوند و در عذاب آن گرفتار ميشوند.

(وَ لَمْ يَجِدُوا عَنْها مَصْرِفاً): و جايى نمى‌يابند كه به آن پناه برند و خود را از عذاب، خلاص كنند.

(وَ لَقَدْ صَرَّفْنا فِي هذَا الْقُرْآنِ لِلنَّاسِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ‌): ما در اين قرآن، براى مردم مثل‌هاى مختلفى آورده‌ايم.

تصريف، اين است كه مثالها را به انواع مختلف، بيان كنند تا مردم در باره آنها بينديشند.

تفسير اين جمله، در سوره بنى اسرائيل گذشت.

(وَ كانَ الْإِنْسانُ أَكْثَرَ شَيْ‌ءٍ جَدَلًا): انسان، زياد مجادله مى‌كند. ابن عباس گويد: منظور نضر بن حارث است. كلبى گويد: منظور ابى بن خلف است. زجاج گويد:

منظور، انسان كافر است. چنان كه مى‌فرمايد:( وَ يُجادِلُ الَّذِينَ كَفَرُوا بِالْباطِلِ‌) (كهف 56:

مردم كافر به باطل مجادله كنند).

(وَ ما مَنَعَ النَّاسَ أَنْ يُؤْمِنُوا إِذْ جاءَهُمُ الْهُدى‌ وَ يَسْتَغْفِرُوا رَبَّهُمْ إِلَّا أَنْ تَأْتِيَهُمْ سُنَّةُ الْأَوَّلِينَ‌): با اينكه دلائلى روشن در دسترس مردم قرار گرفته و حق آشكار شده است، چه مانعى بر سر راه آنها هست كه ايمان نمى‌آورند و خدا را در برابر معصيتهاى خود استغفار نمى‌كنند؟ حتماً ميخواهند همانطورى كه نسبت به گذشتگان سنت ما بوده است كه آنها را گرفتار عذاب و هلاك ميكرديم، براى اينان نيز عذاب و بلا بفرستيم.

بطورى كه غافل‌گير شوند و ناخودآگاه، تباه گردند.

(أَوْ يَأْتِيَهُمُ الْعَذابُ قُبُلًا): يا اينكه ميخواهند عذاب ما را بالعيان، در برابر خود بنگرند. مقصود اين است كه: آنها با خوددارى از ايمان و استغفار، بمنزله كسى هستند كه طلب عذاب ميكنند تا از روى ترس، ناچار شوند و ايمان بياورند، زيرا