نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 90
(أَنَّا أَرْسَلْنَا الشَّياطِينَ عَلَى
الْكافِرِينَ تَؤُزُّهُمْ أَزًّا) (مريم 83: ما شيطانها را بسوى
كافرها فرستادهايم و بر آنها مسلطشان ساختهايم تا آنها را تحريم كنند) مىباشد.
اين معنى از حسن است.
جبائى گويد: يعنى مردمى مؤمن را فرمان داديم كه با شما بجنگ و جهاد
پردازند، زيرا ظاهر «عبادا لنا و بعثنا» غير از اين نيست.
ابو مسلم گويد: ممكن است آنها مردمى مؤمن بودهاند كه خداوند ايشان
را مأمور جهاد با بنى اسرائيل كرده و ممكن است مردمى كافر بودهاند كه يكى از
پيامبران خدا آنها را تشويق بجنگ با بنى اسرائيل كرده، تا يكديگر را تباه كنند،
زيرا «ز هر طرف كه شود كشته سود اسلام است!»(
فَجاسُوا خِلالَ الدِّيارِ): زجاج گويد: يعنى آنها ديار
بنى اسرائيل را زير پا گذاشتند و همه جا گردش كردند، تا اگر كسى باقى مانده است،
او را بقتل رسانند.
(وَ كانَ وَعْداً مَفْعُولًا): آنچه وعده شده بود،
قطعى و حتمى بود.
(ثُمَّ رَدَدْنا لَكُمُ الْكَرَّةَ عَلَيْهِمْ): سپس دولت را به شما برگردانيديم و شما را در برابر آنها مورد حمايت
قرار داديم و زندگى شما را بوضع سابق برگردانيديم.
(وَ أَمْدَدْناكُمْ بِأَمْوالٍ وَ بَنِينَ): و
مال و اولاد شما را زياد كرديم و شما را صاحب نيرو و استعداد گردانيديم.
(وَ جَعَلْناكُمْ أَكْثَرَ نَفِيراً): و
جمعيت شما را بيشتر از جمعيت دشمنانتان گردانيديم.
(إِنْ أَحْسَنْتُمْ أَحْسَنْتُمْ لِأَنْفُسِكُمْ): اگر در گفتار و كردارتان، نيكى پيشه كنيد، فايده و پاداش آن بخود
شما باز مىگردد. در دنيا بر دشمنان غالب مىشويد و در آخرت، پاداش نيكى خود را از
خداوند مىگيريد.
(وَ إِنْ أَسَأْتُمْ فَلَها): و اگر بدى پيشه
كنيد، زيان آن بخود شما باز مىگردد. از آنجا كه اين جمله، در مقابل جمله پيش است،
از اين جهت، «فلها» گفته است. مثل «اساء الى نفسه» در مقابل «احسن الى نفسه»، بنا
بر اين «فلها» يعنى «فاليها» مثل «لهم اللعنة»
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 90