نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 189
نجات يافتند و ايمان آوردند، همگى هلاك
شدند.
(سُنَّةَ مَنْ قَدْ أَرْسَلْنا قَبْلَكَ مِنْ رُسُلِنا): اگر ترا اخراج كرده بودند، آنها را دچار بلا مىكرديم. چنان كه روش
ما در باره گذشتگان، اينطور بوده است.
سفيان بن عيينه گويد: يعنى پيش از تو پيامبرى نفرستاديم كه مردم
اخراجش كنند، جز اينكه هلاكشان كرديم. اين است سنت هميشگى ما در باره پيامبرانى كه
پيش از تو فرستادهايم.
(وَ لا تَجِدُ لِسُنَّتِنا تَحْوِيلًا): و
راهى براى تبديل روش ما نمىيابى. يعنى:
هيچكس نمىتواند سنت خدا را تغيير دهد و باطل گرداند.
سنت: عبارت است از روش و عادت جارى.
حقيقت اين است كه منظور، از اين آيه، مشركين مكه است. آنها پيامبر را
از مكه خارج نكردند، بلكه تصميم داشتند كه او را اخراج كنند. چنان كه مىفرمايد:( وَ إِذْ يَمْكُرُ بِكَ الَّذِينَ كَفَرُوا لِيُثْبِتُوكَ أَوْ
يَقْتُلُوكَ أَوْ يُخْرِجُوكَ) (انفال 30: هنگامى كه در
باره تو نيرنگ مىكنند كه ترا نگه دارند يا بكشند يا اخراج كنند) مهاجرت پيامبر،
هم بخاطر اين بود كه مىخواستند او را بقتل رسانند. آنها ميل نداشتند كه پيامبر از
مكه خارج شود. وقتى كه خارج شد، براى بازگرداندنش بتلاش و تكاپو افتادند و براى
كسى كه او را بيابد، جايزهاى سنگين در نظر گرفتند. با اينهمه، نتوانستند او را
برگردانند. اگر آنها پيامبر را اخراج كرده بودند، طبق همان سنت ديرينه الهى دچار
عذاب مىشدند و همگى مىمردند.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 14 صفحه : 189