نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 215
نگاه نكن، زيرا نعمتهايى كه ما بتو و
پيروانت بخشيدهايم، يعنى نبوت، قرآن، اسلام، فتوحات و ... بيشتر و پر ارزشتر از
نعمتهاى آنهاست.
برخى گويند: كلمه «ازواج» به معناى «اصناف» است. يعنى به نعمتهايى كه
به اصناف مشركان دادهايم، نگاه نكن و آنها را پيش خود بزرگ نشمار. بنا بر اين
«ازواج» مفعول به است و مقصود، نهى پيامبر گرامى است از اينكه رغبتى بدنيا پيدا
كند. پيامبر از نگاه كردن به چيزهاى نيكوى دنيا خوددارى مىكرد.
(وَ لا تَحْزَنْ عَلَيْهِمْ): و اگر كفار قريش،
ايمان نمىآورند و دچار عذاب مىشوند، تو غم آنها را نخور. اين معنى از كلبى است.
حسن گويد: يعنى اگر آنها بر اثر كفر، گرفتار عذاب مىشوند، غم آنها
را نخور.
جبائى گويد: يعنى بخاطر نعمتهايى كه به آنها داده و بتو ندادهايم،
غمگين نباش.
(وَ اخْفِضْ جَناحَكَ لِلْمُؤْمِنِينَ):
ابن عباس گويد: يعنى با مؤمنان نرمى و ملايمت كن عرب به كسى كه با وقار و بردبار
باشد، گويد: «خافض الجناح» منشأ اين تعبير اين است كه: مرغان هنگامى كه جوجهها را
بطرف خود مىآورند، نخست پر و بال را مىگشايند، تا جوجهها در زير آن آرامگيرند،
سپس بالها را بزير مىآورند و اين نشانه محبت است، بنا بر اين مقصود اين است كه:
پيامبر بايد با مؤمنان متواضع باشد، تا آنها از وى پيروى كنند.
(وَ قُلْ إِنِّي أَنَا النَّذِيرُ الْمُبِينُ): و
بگو: من شما را بجاهاى ترسناك، آگاه مىسازم، تا از آن بپرهيزيد و آنچه مورد نياز
شماست و من با سمت رسالت، براى بيان آن آمدهام، براى شما بيان خواهم كرد.
(كَما أَنْزَلْنا عَلَى الْمُقْتَسِمِينَ الَّذِينَ جَعَلُوا
الْقُرْآنَ عِضِينَ): در اين باره، دو قول آوردهاند:
1- قتاده گويد: يعنى قرآن را بر تو نازل كرديم، همانطورى كه بر
يهوديان و مسيحيان كه قرآن را قسمت قسمت كرده، ميان اجزاى آن تفرقه افكندند و بعضى
را قبول
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 13 صفحه : 215