نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 310
سير: مرور ممتد در يك جهت.
تفسير:
خداى سبحان در اين آيات به پيغمبرش- 6- دستور
ميدهد كه دعوت خود را براى مشركان بيان دارد.
(قُلْ هذِهِ سَبِيلِي) ابن زيد گفته: يعنى اى محمد
بگو: اين است طريقه و راه و روش من. و مقاتل و جبائى گفتهاند: يعنى اينكه من بدان
دعوت ميكنم طريقه و آئين من است، و تفسير آن در آيه بعدى است كه ميفرمايد:
(أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ عَلى بَصِيرَةٍ)
يعنى بتوحيد خدا و عدل و دين او دعوت ميكنم از روى يقين و معرفت و دليل قاطع نه از
روى تقليد.
(أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِي)
يعنى هم من شما را بدان دعوت ميكنم، و هم كسانى كه بمن ايمان آوردهاند و بقرآن و
موعظه تذكر ميدهند و از گناهان جلوگيرى و نهى ميكنند.
و ابن انبارى گفته: ممكن است اينگونه بخوانيم و بگوئيم كلام در جمله(أَدْعُوا إِلَى اللَّهِ) تمام شده و(عَلى بَصِيرَةٍ أَنَا وَ مَنِ اتَّبَعَنِي) جمله جداگانه و ابتداى كلام ديگرى است (- يعنى بسوى خدا دعوت ميكنم-
سپس فرمود: من و هر كه پيرويم ميكند بر بينايى و بصيرت هستيم). و همين معناى گفتار
ابن عباس است كه گفته: اصحاب محمد در بهترين طريقه و روش هستند.
(وَ سُبْحانَ اللَّهِ) و خداى منزه است از آنچه
شريك او سازند، يعنى: بگو و خدا منزه است ... و برخى گفتهاند:(سُبْحانَ اللَّهِ) در اينجا جمله معترضهاى
است كه ميان دو جمله آمده.
(وَ ما أَنَا مِنَ الْمُشْرِكِينَ) و
من از مشركان نيستم كه براى خدا شريك و همسر و فرزند قرار دادهاند. و اين آيه
دليل است بر فضيلت دعوت (و خواندن مردم) بسوى خدا و توحيد و عدل وى، و حديثى هم كه
از رسول خدا- 6- روايت شده به اينمطلب كمك ميكند كه آن حضرت
فرمود:
«العلماء امناء الرسل على عباده»
علماء و دانشمندان امانت دارهاى پيمبران خدا هستند نسبت به بندگان
او.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 310