نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 29
تقرير مطلب است. و مقصود از «بينه» قرآن
است، و فاعل در «كان» رسول خدا- 6- است، يعنى: آيا پيغمبرى كه
از جانب پروردگار خود دليل روشنى چون قرآن دارد ...
و برخى گفتهاند: منظور هر كسى است كه بر حق بوده و از روى حجت و
دليل بدين و آئينى ايمان آورده است، زيرا لفظ «من» عاقلان را شامل گردد.
و جبائى گفته: منظور مؤمنان از اصحاب حضرت محمد- 6- هستند.
(وَ يَتْلُوهُ شاهِدٌ مِنْهُ) و
پيروى او كند كسى كه بدرستى و صحت آن گواهى دهد.
و در اينكه منظور كيست؟ اختلاف شده، ابن عباس و مجاهد و زجاج
گفتهاند: منظور از(شاهِدٌ مِنْهُ)
جبرئيل است كه قرآن را از جانب خدا بر پيغمبر ميخواند. و قول ديگر آنست كه منظور
از «شاهد» حضرت محمد- 6- است، و همين معنى در روايتى از امام
حسين 7 روايت شده و ابن زيد و جبائى نيز اين قول را اختيار كردهاند.
و برخى گويند: منظور از «شاهد» زبان اوست كه قرآن را بزبان خود
ميخواند و اين قولى است كه از محمد بن حنفية و حسن و قتاده نقل شده.
و در روايتى كه از امام باقر و حضرت رضا 8 نقل شده
فرمودهاند: «شاهد» على بن ابى طالب 7 است كه بر صدق گفتار پيغمبر- 6- گواهى دهد، و همين معنى را طبرى نيز بسند خود از جابر بن عبد
اللَّه از على 7 روايت كرده است.
و مجاهد گفته: «شاهد» آن فرشتهاى است كه آن را حفظ كند و پا بر جا
سازد.
و ابو مسلم گفته:(بَيِّنَةٍ مِنْ رَبِّهِ) همان حجت و دليل عقلى است و اينكه خداى تعالى آن را بخود منسوب
داشته بخاطر آن است كه دليلهاى عقلى و شرعى را او منصوب دارد، و منظور از «شاهد»
كه دنبال آن آيد و بدرستى آن گواهى دهد همان قرآن كريم است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 29