نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 30
(وَ مِنْ قَبْلِهِ كِتابُ مُوسى إِماماً
وَ رَحْمَةً) و پيش از اين قرآن، و يا بگفته بعضى يعنى پيش از
محمد- 6- كتاب موسى نيز او را تصديق كرده- زيرا حضرت موسى نيز
در تورات بآمدن پيغمبر اسلام بشارت داده است- و آن كتاب پيشوا است كه در كارهاى
دين از آن پيروى شود، و رحمتى است يعنى نعمتى است از خداى تعالى بر بندگان، و برخى
گفتهاند: سبب رحمتى است براى كسى كه بدان ايمان آورد.
(أُولئِكَ يُؤْمِنُونَ بِهِ)
يعنى اينان كه برهانى روشن از پروردگار خود دارند بقرآن ايمان آورند، و برخى
گفتهاند ضمير به پيغمبر برگردد، يعنى اينان بمحمد ايمان آورند. و تقدير آيه و
معناى آن از اول تا اينجا اينگونه است كه: آيا كسى كه برهان روشنى از جانب
پروردگار خود دارد، و داراى بصيرت و بينايى است همانند كسى است كه برهان و بصيرتى
ندارد ...؟ و برخى گفتهاند: معناى آيه چنين است:
آيا كسى كه برهانى از جانب پروردگار خود دارد و گواهى نيز بر صدق خود
همراه دارد، و پيش از آن نيز گواهى بر صدق خود داشته و بهمه آنها ايمان آورده
همانند كسى است كه زندگى و زيور دنيا را خواسته و بدانها ايمان نياورده است ...؟
(وَ مَنْ يَكْفُرْ بِهِ مِنَ الْأَحْزابِ فَالنَّارُ مَوْعِدُهُ) و هر كس از مشركان عرب و ساير دستجات كفار مانند يهود و نصارى و
ديگران كه بقرآن- يا بحضرت محمد 6- كافر گردند و منكر او شوند آتش دوزخ جايگاه و
مقرّ آنها است. و در حديث است كه پيغمبر- 6- فرمود: هيچ فرد
از افراد امتها چه يهودى و چه نصرانى نيستند كه نبوت مرا بشنوند و آن گاه بمن
ايمان نياورند جز آنكه اهل دوزخند.
(فَلا تَكُ فِي مِرْيَةٍ مِنْهُ) در
شك و ترديد نباش. و خطاب در ظاهر متوجه رسول خدا است ولى منظور همه مكلفين هستند،
و برخى گفتهاند: تقدير آن چنين است كه: اى انسان و يا اى شنونده تو در شك و ترديد
از أمر پروردگار خود مباش.
(إِنَّهُ الْحَقُّ مِنْ رَبِّكَ) كه
براستى او- يعنى قرآن يا حضرت محمد- 6- يا خبرى را كه بشما
داد حق است و از جانب خداى تعالى است.
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 30