لغت:

غنى: در لغت بمعناى كفايت و بس بودن در مال و ثروت است. و گاهى در ضرورت شعر- غناء- بمدّ آمده. و «غناء» بكسر غين: كشيدن صدا است. و بفتح و مدّ بمعناى كفايت است. و مشتقات ديگر آن نيز از همين معنى است مانند «مغانى» بمعناى منزلها. زيرا بمعناى اكتفاء كردن بدانها است، و «غانية» نيز كه در مورد زن گويند بخاطر آن است كه بشوهر خود از ديگران اكتفاء ميكند، و يا بزيبايى خود از آرايش اكتفاء ميكند.

تفسير:

(وَ قالَ يا بَنِيَّ لا تَدْخُلُوا ...) و چون آماده حركت بسوى مصر شدند يعقوب بدانها گفت: پسران من از يك در وارد مصر نشويد و از درهاى مختلف وارد شويد ...

و بگفته ابن عباس و حسن و قتادة و ضحاك و سدى و ابو مسلم: اين دستور يعقوب براى آن بود كه چون همگى برادر يكديگر و اولاد يك پدر بودند و از نظر جمال و كمال و شكل و هيئت نيز ممتاز بودند ترسيد چشم بخورند، و مردم آنها را چشم بزنند، و جبائى گفته است: موضوع چشم زدن و چشم زخم دليلى ندارد و منكر آن شده و از اينرو گفته است: يعقوب ترسيد مردم بآنها حسد ببرند و چون نيرو و قدرت آنها گوشزد سلطان مصر گردد از آنها بيمناك شود و آنها را بزندان افكنده و يا بقتل برساند.

اما بسيارى از اهل تحقيق موضوع چشم زخم را ثابت كرده و حديثى نيز از پيغمبر- 6- در اينباره روايت كرده‌اند كه آن حضرت فرمود:

چشم حق است و اثر دارد و چشم قله‌هاى كوه را فرود آورد. يعنى قدرت و اثر چشم بحدى است كه ميتواند قله مرتفع كوه را بزير آورد.

و در حديث است كه آن حضرت براى حسن و حسين 8 دعاى چشم زخم ميخواند، و براى دفع آن اين جملات را ميگفت:

«اعيذ كما بكلمات اللَّه التامة من كل شيطان و هامة و من كل عين لامة»

- يعنى شما را در پناه كلمات تامه خدا قرار ميدهم از شر هر ديو و هر جنبنده‌اى و از شر هر چشم زخمى- و در روايت است كه ابراهيم عليه‌