نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 217
ميكرد و اگر بيمار ميشدند پرستاريشان را
ميكرد. و همين معنى از امام صادق 7 روايت شده است.
و زجاج گفته: در تفسير آمده كه يوسف 7 بمظلوم و ستمديده
كمك ميكرد، و افراد ناتوان را يارى مينمود، و دردمندان را عيادت ميكرد. وى گويد: و
برخى گفتهاند: معناى اين جمله آنست كه ما تو را از كسانى مىبينيم كه تعبير خواب
را نيكو ميدانى. و بدنبال اين معنى گفته: و اين معنى دليل است بر اينكه موضوع خواب
صحت دارد و در امتهاى گذشته نيز بوده است. و در حديث است كه «خوابها جزئى از چهل و
شش جزء نبوت است» يعنى انبياء خبر از آينده ميدهند و خواب نيز (گاهى) از آينده خبر
ميدهد. و بنا بر اين معناى آيه اين ميشود كه ما ميدانيم يا گمان داريم كه تو از
تعبير خواب اطلاع دارى، و از همين باب است حديث امير المؤمنين 7 كه
فرموده:
«قيمة كل امرء ما يحسنه»
- ارزش هر كس به همان چيزى است كه آن را نيكو ميداند.
و ابو مسلم گفته: معناى(إِنَّا نَراكَ مِنَ
الْمُحْسِنِينَ) اين است كه ما تو را از نيكو كاران مىبينيم اگر خواب ما را تعبير
كنى. و همين معنى را ابن ابى اسحاق اختيار كرده است.
سپس يوسف 7 براى آنكه بآن دو بفهماند كه وى داناى بتعبير
خواب است فرمود:
(لا يَأْتِيكُما طَعامٌ تُرْزَقانِهِ إِلَّا نَبَّأْتُكُما بِتَأْوِيلِهِ
قَبْلَ أَنْ يَأْتِيَكُما) سدى و ابن اسحاق گفتهاند:
يعنى شما غذايى را كه روزيتان شود در خواب نمىبينيد مگر آنكه من تعبير آن را در
بيدارى پيش از رسيدن آن غذا بشما خبر دهم. و جهت اينكه يوسف- 7 در اينجا
تعبير خواب آن دو را كه در خواست كرده بودند نگفت و بسخن ديگرى مشغول شد براى آن
بود كه چون از خوابى كه ديده بودند فهميد كه يكى از آن دو ببلا دچار ميشود نخواست
فوراً تعبير خوابشان را بيان كند و آن را موكول ببعد كرده حرف ديگرى را براى آنان
پيش كشيد. و حسن و جبائى گفتهاند: معناى آيه اين
نام کتاب : ترجمه مجمع البیان فی تفسیر القرآن (مترجم- بیستونی، محمد) نویسنده : الشيخ الطبرسي جلد : 12 صفحه : 217