حجت و دليل قراءات:

زجاج گفته: معناى «شعفها»- بعين- يعنى در محبت او بحدّ نهايى رسيده، و مشتق از «شعفات الجبال» يعنى قله‌هاى كوه‌ها است. ميگويند: فلانى مشعوف بفلان چيز است. يعنى در محبت آن چيز بحدّ اعلا رسيده، و ابن جنى گفته: يعنى محبت و دوستى او بقلبش رسيده و بحدى است كه نزديك است قلبش را آتش زند.

و اما معناى قرائت مشهور كه «شغفها»- بغين- است آنست كه دوستى و محبت او به «شغاف» يعنى پرده دلش رسيده و قلبش را فرا گرفته است.

و «متكأ»- با همزه- چيزى است كه براى خوراكى يا آشاميدنى و يا شنيدن داستان و مذاكره بدان تكيه ميزنند، و «متكاً»- بدون همزه- ممكن است بر وزن- مفتعل- و از ماده «أوكيت السقا» گرفته شده باشد كه بمعناى محكم كردن ظرف آب است. و اما «متك» بسكون تاء بمعناى ترنج است و بعضى گفته‌اند بمعناى «زماورد» كه نوعى خوراكى مركب از گوشت و تخم مرغ است ميباشد.

و «حاش للَّه» نيز بگفته ابو على «حاش» نمى‌تواند حرف جر باشد زيرا حرف جر بر سر حرف ديگرى مثل خودش در نمى‌آيد و از اينرو بايد گفت: «حاشى للَّه» و فاعل بوده از باب «حاشى يحاشى» و از حشاء بمعناى ناحيه و جانب گرفته شده و يا فعل است و فاعلش يوسف است يعنى يوسف از اين تهمت بر كنار است، و «للَّه» يعنى براى ترس از خدا و مراقب بودنش در كار خدا، و بگفته برخى «حاشا» حرف جر بوده و الف آن حذف شده است.

شرح لغات:

قسمتى از معناى لغات بمناسبت در بالا گفته شد.

عزيز: شخص نيرومند را گويند كه قدرتش مانع از تسلط ديگران بر او است.

فتى: بمعناى پسر جوان، و فتاة: زن جوان را گويند. و ابو مسلم و زجاج گفته‌اند:

عرب برده را نيز «فتى» گويند.