در حال بيمارى- يعنى در وقتى كه هم اميد بهبودى دارد و هم از رسيدن مرگ ترسان و خائف است- توبه ميكند.

و از حسن نقل شده كه گفته است معناى آيه اين است كه سابقه ندارد در گذشته أهل هيچ قريه و دهكده‌اى بتمامى ايمان بياورند جز قوم يونس، پس چرا نبايد ساير مردمان قريه‌ها و اهالى ساير دهكده‌ها اينگونه باشند ...

و ديگرى گفته: معناى آيه اين است كه: نبوده است قريه‌اى كه اهل آن ايمان بياورند و ايمانشان سودى بدانها دهد ... يعنى در هيچ امتى چنين مطلبى سابقه ندارد و معروف نيست كه كافر شوند و سپس هنگام نزول عذاب ايمان آورند و عذاب از آنان برطرف گردد جز قوم يونس ... يعنى ما اينكار را جز در مورد قوم يونس در مورد ساير امتها انجام نداده‌ايم ...

(لَمَّا آمَنُوا) چون هنگام نزول عذاب و پس از رسيدن آن ايمان آوردند.

(كَشَفْنا عَنْهُمْ عَذابَ الْخِزْيِ فِي الْحَياةِ الدُّنْيا) عذاب خوارى را در زندگى دنيا از ايشان برداشتيم. و اين مطابق تفسيرى است كه از قتاده و ابن عباس- بر طبق روايت عطاء- نقل شده. و از جبائى روايت شده كه گفته است منظور از صدر آيه يعنى‌(فَلَوْ لا كانَتْ قَرْيَةٌ آمَنَتْ ...) قوم ثمود ميباشد كه عذاب خدا تدريجا روز بروز بسراغ آنها آمد همانند قوم يونس، جز آنكه قوم يونس بوسيله توبه و استغفار از نزول آن جلوگيرى كرده و از خود دور كردند، ولى قوم ثمود اينكار را نكردند و از اينرو عذاب آنها را فرا گرفت و نابودشان كرد. و معناى آيه روى اين قول چنين ميشود: آيا مردم قريه‌اى نبودند كه ايمان آورند- جز قوم يونس- ...

اما قول جبائى در صورتى صحيح است كه «قوم يونس» را از نظر اعراب مرفوع بخوانيم، و آن را صفت يا بدل از «قرية» بگيريم ولى هيچيك از قراء آن را برفع نخوانده و همگى‌(إِلَّا قَوْمَ يُونُسَ) بنصب خوانده‌اند.

(وَ مَتَّعْناهُمْ إِلى‌ حِينٍ) و تا مدتى معين- يعنى سر آمد اجلشان- آنها را از زندگى بهره‌مند ساختيم.