بيان آيه 75 تا 78

شرح لغات:

معاهدة: آنست كه انسان بگويد: «بر عهد و پيمان خدا فلان كار را خواهم كرد» و با اين جمله آن كار را بر خود واجب ساخته، و خداى تعالى بدان كار حكم كرده، و در شرع اسلام آن عمل بر او واجب گردد.

بخل: خود دارى از عطاى مال بسائل است بخاطر آنكه عطاى آن بر وى دشوار آيد، و در شرع اسلام بخوددارى كردن از پرداخت مال واجب اطلاق شود زيرا كسى كه از دادن زكات خوددارى كند بدان بخل كرده.

«أعقبه»: (در جمله و أعقابهم) بمعناى پرداختن و بجاى نهادن است و گاهى نيز بمعناى پاداش و كيفر دادن ميآيد، نابغة گويد:

نجوى: سخن پنهانى و پوشيده. و اصل اين لغت از «نجوى» بمعناى دور است، كه چون دو نفر با هم رازگويى كنند همانند آن است كه از ديگران فاصله گرفته و دور شده‌اند از اينرو بسخن گفتن آنان نجوى گفته‌اند، و برخى گفته‌اند از «نجوة» بمعناى جاى بلندى كه سيل آن را فرا نگيرد گرفته شده و گويا سخن گفتن دو نفر رازگو چنان است كه دست ديگرى بدان نرسد.

[1]- يعنى هر كه فرمانبرداريت كرد او را در برابر فرمانبرداريش پاداش ده و براه راست راهنماييش كن، و هر كه نافرمانيت كرد او را باندازه‌اى كه دست از ستمكارى بردارد و متنبه گردد كيفر كن و از كينه جويى و انتقام كشيدن خوددارى نما.